مطالعه نتیجهگیری میکند که پاکستان اکنون با یک چالش چندبُعدی روبهروست؛ چالشی که از سوی همسایهای شکل گرفته که زمانی دوستانه تلقی میشد اما اکنون دچار شکاف، بیثباتی و بحران گردیده است. پیامدهای این وضعیت تنها محدود به پاکستان نیست، بلکه ایران، آسیای مرکزی، خلیج و ثبات گستردهتر جنوب آسیا را نیز تحت تأثیر قرار داده است.
مطالعه کامل، شامل نقشههای دقیق، پروفایلهای جناحی، الگوهای عملیاتی، تحلیل اقتصادی و سناریوهای آیندهنگر برای سال ۲۰۲۶، اکنون در وبسایت SAT در دسترس است.
«سوت آسیا تایمز» (SAT) تازهترین مطالعه جامع خود را با عنوان افغانستان فراتر از سرخطها – مسیر پس از ۲۰۲۱ منتشر کرده است؛ مطالعهای که یکی از دقیقترین بررسیها تا امروز از چشمانداز سیاسی، امنیتی و انسانی افغانستان پس از تسلط طالبان در آگست ۲۰۲۱ را ارائه میدهد.
این مطالعه حاصل یک چرخه پژوهشی چندماهه است که بر گزارشهای میدانی از ولسوالیهای مرزی، مصاحبههای منطقهای، ثبت رویدادهای تأییدشده، دادههای چندمنبعی و تحلیل اکوسیستم دیجیتال بنا شده است. آخرین مرحله ترکیب یافتهها در نشست گروه تمرکز SAT در تاریخ ۱۲ نوامبر ۲۰۲۵ انجام شد؛ جایی که کارشناسان شاخصهای میدانی را مرور، ورودیها را تطبیق و الگوهای ناشی از نظارت یکساله SAT را اعتبارسنجی کردند.
یافتههای کلیدی و تأثیرات منطقهای
بر اساس این مطالعه، مسیر کنونی افغانستان را نمیتوان تنها از طریق پوشش خبری مقطعی درک کرد. شواهد نشان میدهد که افغانستان تحت فشارهای عمیق و بههمپیوسته قرار دارد: ساختار حکومتی انحصاری، رقابتهای جناحی داخلی، گسترش پناهگاههای گروههای مسلح، اقتصاد رو به زوال و بار انسانی فزاینده، همگی پویاییهای داخلی کشور و تأثیر آن بر منطقه را تغییر دادهاند.
پژوهش نشان میدهد که ساختار قدرت امارت به بلوکهای رقیب تقسیم شده که هرکدام سیاستها را در مسیرهای متناقض سوق میدهند. این ناهماهنگی داخلی بر عملیات امنیتی، دیپلماسی و رفتارهای فرامرزی اثر گذاشته است. گروههای مسلح همچنان در چندین ولایت افغانستان فعالیت دارند و سرریز فرامرزی از طریق الگوهای نفوذ و نقشهبرداری رویدادها بین سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۵ ثبت شده است. در همین حال، اقتصاد افغانستان بهشدت عقبگرد کرده و اختلالات مرزی از اکتبر ۲۰۲۵ جریانهای تجاری میلیاردی را متوقف ساخته و شوکهای قیمتی در بازارهای افغانستان ایجاد کرده است.
مطالعه همچنین بار انسانی فزاینده افغانستان را برجسته میسازد. بیش از ۲.۴ میلیون افغان تنها در سال ۲۰۲۵ از پاکستان، ایران و کشورهای اروپایی بازگشتهاند، اما امارت هنوز چارچوبی برای ادغام دوباره یا ارائه خدمات ایجاد نکرده است. ولایات ننگرهار، کابل، هرات، لغمان و نیمروز تحت فشار شدید قرار دارند؛ فشاری که بیشتر ناشی از محدودیتهای حکمرانی داخلی است تا تصمیمات خارجی.
روششناسی SAT ترکیبی از گزارشهای میدانی تأییدشده از دو سوی مرز، دادههای CTD و منابع باز، مجموعههای داده سازمان ملل و بانک جهانی، مصاحبه با تاجران و فعالان اجتماعی و تحلیل حوزه اطلاعات دیجیتال، از جمله کانالهای نفوذ مرتبط با GDI است. تمامی یافتهها در نشست ۱۲ نوامبر بهعنوان آخرین ایستگاه تحلیلی پژوهش، دوباره بررسی و تثبیت شدند.
پیامدها برای پاکستان و منطقه
این مطالعه نشان میدهد که چالش افغانستان نهتنها آینده داخلی این کشور را شکل میدهد، بلکه پیامدهای مستقیم و غیرمستقیم آن بر پاکستان و کل منطقه اجتنابناپذیر است.