آستانه — در تاریخ ۶ نوامبر ۲۰۲۵، مقامات ارشد آمریکا تأیید کردند که قزاقستان آماده است تا آخرین کشور پیوسته به توافقهای ابراهیم شود، چارچوب دیپلماتیکی که توسط آمریکا میان اسرائیل و کشورهای عربی/با اکثریت مسلمان در سال ۲۰۲۰ امضا شد
قزاقستان که یک کشور با اکثریت مسلمان است، هماکنون روابط دیپلماتیک کامل با اسرائیل دارد و اولین بار در سال ۱۹۹۲ اسرائیل را به رسمیت شناخت. بنابراین، پیوستن آن بیشتر جنبه نمادین دارد تا یک پیشرفت دیپلماتیک غیرمنتظره. تحلیلگران میگویند این اقدام نشاندهنده قصد واشنگتن برای احیای توافقها پس از رکود ایجاد شده در جریان جنگ غزه است
چرا زمان اهمیت دارد و چه چیز جدید است
رئیسجمهور دونالد ترامپ پیش از اعلام رسمی از طریق شبکههای اجتماعی خود گفت که قزاقستان «اولین کشور در دوره دوم ریاستجمهوری من است که به توافقهای ابراهیم میپیوندد» و به پیوستن بسیاری کشورهای دیگر نیز اشاره کرد. این زمانبندی همزمان با نشست در کاخ سفید است که ترامپ میزبان رهبران قزاقستان و چهار کشور دیگر آسیای مرکزی بود تا نفوذ آمریکا را در منطقهای که تحت سلطه روسیه است و به طور فزایندهای مورد توجه چین قرار دارد، گسترش دهد. پیوستن به توافقهای ابراهیم معمولاً به معنای رسمی کردن روابط دیپلماتیک و اقتصادی با اسرائیل است، اما در مورد قزاقستان این روابط از پیش موجود است و دولت این کشور آن را «ادامه طبیعی و منطقی» سیاست خارجی خود دانسته است. اگرچه این اقدام در کوتاهمدت تأثیر عملی محدودی دارد، کارشناسان معتقدند هدف اصلی آن احیای برند توافقها و ارسال پیام به دیگر کشورهای با اکثریت مسلمان است که عادیسازی روابط با اسرائیل فراتر از خاورمیانه نیز امکانپذیر است
پیامدهای منطقهای و نگاهی به آینده
برای اسرائیل، پیوستن قزاقستان یک پیروزی دیپلماتیک در میانه انتقادهای جهانی از جنگ غزه محسوب میشود و برای قزاقستان روابط آن با ایالات متحده، یکی از منابع عمده سرمایهگذاری و همکاری استراتژیک، به ویژه در بخش انرژی و فناوری، تقویت میشود. برخی ناظران هشدار میدهند که بدون پیشرفت عمده در مسیر اسرائیل و فلسطین یا پیوستن کشورهای اصلی خاورمیانه مانند عربستان سعودی یا سوریه، این اقدام بیشتر جنبه نمادین دارد. با این حال، پیوستن قزاقستان میتواند توافقهای ابراهیم را از یک ابتکار خاورمیانهای به چارچوبی گسترده برای «کشورهای با اکثریت مسلمان» تبدیل کند و مسیر را برای دایره جدیدی از کشورها که به دنبال ثبات، روابط تجاری و همکاری با اسرائیل هستند، هموار کند. آزمون واقعی زمانی خواهد بود که کشورهای بیشتری به دنبال کنند، به ویژه کشورهایی با روابط تاریخی خصمانه با اسرائیل، که در این صورت تأثیر توافقها فراتر از نمادگرایی به تجارت، امنیت و بازچینی منطقهای گسترش مییابد