کراچی – شرکت گیلت پاکستان لمیتد روز پنجشنبه اعلان کرد که کمپنی مادر آن، پروکتر اند گیمبل تصمیم گرفته است به عنوان بخشی از برنامهٔ بازسازی جهانی خود، فعالیتهای تجاریاش را در پاکستان متوقف کند. این تصمیم در اطلاعیهای به بورس اوراق بهادار پاکستان اعلام شد
در بیانیهٔ شرکت آمده است: «ما تا تکمیل این فرایند، که ممکن است چندین ماه طول بکشد، به فعالیتهای عادی خود ادامه خواهیم داد.» همچنین افزوده شد که برنامهریزی برای انتقال، بلافاصله آغاز میشود و تمرکز نخست بر کارکنان پروکتر اَند گیمبل خواهد بود
طبق اطلاعیه، «شرکت گیلت تصمیم شرکت پروکتر اند گمبل برای توقف فعالیت در پاکستان را به گیلت پاکستان لمیتد و هیئت مدیره آن ابلاغ کرده است. این تصمیم بخشی از برنامهٔ جهانی بازسازی شرکت است که شامل تغییرات در سبد محصولات، زنجیره تأمین و ساختار سازمانی به منظور تسریع رشد و ایجاد ارزش میباشد
این اعلام پس از خروج شرکتهای بینالمللی بزرگی مانند شل، فایزر و کریم صورت گرفته و بار دیگر بحث دربارهٔ وضعیت اقتصادی و چالشهای مقرراتی در پاکستان را زنده کرده است. با این حال، تحلیلگران تأکید میکنند که خروج این شرکتها بخشی از یک روند جهانی بازسازی است و لزوماً مختص پاکستان نیست. آنها یادآور شدند که روکتر اَند گیمبل فعالیتهای خود را در روسیه، چین و ونزوئلا نیز کاهش داده است
پروکتراند گمبل که در سال ۱۸۳۷ در آمریکا تأسیس شد، مالک برندهای مشهور جهانی مانند پمپرز تاید، گیلت و هد اَند شولدرز است. این شرکت اعلام کرد که تولید و عملیات تجاری خود را در پاکستان متوقف خواهد کرد، اما از طریق توزیعکنندگان شخص ثالث به مشتریان محلی خدمات خواهد داد
بازار به این خبر واکنش مثبت نشان داد و قیمت سهام گیلت پاکستان لمیتد در روز پنجشنبه با افزایش ۲۱.۲۱ روپیه (۱۰٪) به ۲۳۳.۳۱ روپیه رسید
پیشتر در سال جاری، پروکتر اند گمبل اعلام کرده بود که قصد دارد حدود ۷٬۰۰۰ شغل را در سراسر جهان، معادل ۱۵٪ از نیروی کار غیرتولیدی خود، حذف کند تا هزینهها را کاهش دهد. مدیران این شرکت در کنفرانس دویچه بانک در پاریس گفتند که قصد دارند از برخی خطوط تولید و بازارها خارج شوند تا بر دستههای باارزشتر و مناطق دارای رشد راهبردی تمرکز کنند
حسین حقانی، سفیر پیشین پاکستان در ایالات متحده، دولت را به خاطر ناتوانی در حفظ سرمایهگذاران خارجی مورد انتقاد قرار داد و در پُستی در شبکه ایکس نوشت:
«به مردم گفته شده بود که رودخانهای از سرمایهگذاری خارجی به پاکستان سرازیر خواهد شد، اما اکنون شرکتهایی چون شل، فایزر و پروکتر اند گمبل پس از سالها فعالیت کشور را ترک میکنند
قوم کو بتایا گیا تھا کہ پاکستان میں بین الاقوامی سرمایہ کاری کا دریا بہنے والا ہے لیکن پٹرولیم کے شعبہ کی معروف کمپنی شیل، دواساز کمپنی فائزر، اور اب گھریلو مصنوعات بنانے والی پروکٹر اینڈ گیمبل پاکستان میں سالہا سال کام کرنے کے بعد اسے چھوڑ کر جارہے ہیں 🤔https://t.co/B0ollZkVDX
— Husain Haqqani (@husainhaqqani) October 2, 2025
با این حال، اقتصاددانان نسبت به دامنزدن به نگرانیها هشدار داده و از دولت خواستهاند تا چنین خروجهایی را به عنوان فرصتی برای تقویت صنایع داخلی و بهبود محیط کسبوکار تلقی کند.
آنان استدلال میکنند که پاکستان باید بهجای اتکا به شرکتهای چندملیتی، بهسوی اصلاحات ساختاری و خودکفایی حرکت کند
وزیر مالیه، محمد اورنگزیب، نیز در گفتوگوی اخیر خود با بلومبرگ این دیدگاه را تأیید کرده و گفت
«هر صنعت در پاکستان باید دارای مؤلفه صادراتی باشد، چون این تنها راه رهایی ما از چرخه رکود و رونق اقتصادی است
اخبار مرتبط : پاکستان اولین محموله مواد معدنی حیاتی را در قالب قرارداد ۵۰۰ میلیون دلاری به آمریکا ارسال کرد
با وجود خروج برخی شرکتهای خارجی، شاخصهای کلان اقتصادی پاکستان نشانههایی از ثبات را نشان دادهاند.نهادهای معتبر رتبهبندی جهانی، از جملهاداره بینالمللی رتبهبندی، شرکت ارزیابی ریسک مالی، و مؤسسه تحلیل اقتصادی و اعتباری.، چشمانداز اقتصادی پاکستان را در سال جاری ارتقا دادهاند و به انضباط مالی و عملکرد بهتر در جمعآوری درآمدها اشاره کردهاند
اعتماد سرمایهگذاران نیز افزایش یافته است؛ اوراق قرضه دلاری پاکستان بازدهی ۲۲ درصدی داشتهاند و شاخص اصلی بورس این کشور با رشد ۴۴ درصدی، آن را در میان بهترین بازارهای آسیایی قرار داده است
در حالیکه خروج پروکتر اند گمبل پایان یک دوره برای یکی از بزرگترین شرکتهای تولید کالاهای مصرفی جهان در پاکستان را رقم میزند، تحلیلگران معتقدند این اتفاق میتواند فرصتی برای بازتعریف مقاومت اقتصادی پاکستان و ایجاد فضای رشد برای شرکتهای بومی فراهم کند آزمونی برای فصل جدید خودکفایی صنعتی در کشور