دره تیراه – دستکم ۲۵ نفر، شامل ۱۴ شورشی و ۱۰ غیرنظامی، در نتیجه یک انفجار نیرومند در یک مرکز ساخت مواد انفجاری در منطقه آکاخیل در دره تیراه، ولسوالی خیبر، در شب یکشنبه کشته شدند
Alert: In Khyber district's Tirah Valley, Dera Matra, explosions have resulted in five houses being destroyed and over 20 civilians lost their lives. Locals have protested by closing Bara Bazaar and are expanding their protest.
— Mahaz (@MahazOfficial1) September 22, 2025
بهگفته منابع محلی، انفجار در داخل یک کارخانه ساخت مواد انفجاری رخ داده که توسط شورشیان وابسته به گروه ممنوعالفعالیت تحریک لشکر اسلام پاکستان اداره میشد؛ رهبری این گروه را امانگل و مسعود تشکیلات بر عهده داشتند. این انفجار محوطه را بهطور کامل تخریب کرده و دستکم پنج خانه نزدیک را نیز ویران ساخته است
دره تیراه لرزید!
— HTN Dari (@darihtn) September 23, 2025
یک بمب کارگذاریشده منفجر شد که در نتیجه آن ۱۰ غیرنظامی بهشمول کودکان جان باختند. در پاسخ فوری نیروهای امنیتی، ۱۲ تن از جنگجویان تحریک ط البان پاکستان (تی تی پی ) از پا درآمدند. این رویداد همزمان تراژدی و ایستادگی را به نمایش گذاشت pic.twitter.com/tsML5q67az
ابتدا یک انفجار شدید در داخل کارخانه ساخت بمب رخ داد که خانههای اطراف را نیز در بر گرفت، یک افسر پولیس گفت. تروریستها از غیرنظامیان بهعنوان سپر انسانی استفاده میکردند، که منجر به تلفات جانبی شد
جنجال و اطلاعات نادرست
پس از این رویداد، بهسرعت اطلاعات نادرست در فضای مجازی منتشر شد؛ برخی کاربران شبکههای اجتماعی مدعی شدند که نیروی هوایی پاکستان مناطق مسکونی را هدف قرار داده است. فعالان جنبش تحفظ پشتون و شماری از گروههای سیاسی با نشر تصاویر قدیمی، تلاش کردند این رویداد را بهگونهای جلوه دهند که گویی حملهای هوایی از سوی ارتش پاکستان صورت گرفته است
مقامات گفتند که این تصاویر هیچ ربطی به انفجار در تیراه ندارند و بهطور عمدی بازنشر شدهاند تا افکار عمومی را گمراه ساخته، نهادهای دولتی را بیاعتبار سازند و تبلیغات گروههای شورشی را تقویت کنند
تحقیقات بعدی نیز تأیید کرد که تصاویر مورد استفاده مربوط به حوادث گذشته بودهاند و عمداً برای گمراهسازی مردم، تضعیف اعتبار نهادهای دولتی و تقویت روایت شورشیان استفاده شدهاند
جنجال زمانی شدت گرفت که «سهیل افریدی»، نماینده حزب مخالف تحریک انصاف در شورای ولایتی خیبر پختونخوا، ادعا کرد که غیرنظامیان در حملات هوایی کشته شدهاند. «اقبال افریدی» از همین حزب نیز در گفتوگو با خبرگزاری فرانسه ادعا کرد که «۲۳ نفر در نتیجه گلولهباری نیروهای امنیتی کشته شدهاند
با این حال، مقامات امنیتی و شاهدان عینی این ادعاها را بهطور قاطع رد کرده و تأکید کردند که تلفات ناشی از انفجار مواد انفجاری انبارشده توسط خود شورشیان بوده است. مقامات همچنین تصریح کردند که تصاویر بازنشرشده بخشی از یک کارزار هدفمند اطلاعات نادرست بوده که با هدف دامن زدن به تبلیغات ضددولتی صورت گرفته است
اخبار مرتبط : عمران خان با عملیات نظامی در خیبر پختونخوا مخالفت کرد و خواستار گفتوگو شد
استفاده شورشیان از غیرنظامیان بهعنوان سپر انسانی
این نخستینبار نیست که شورشیان با پنهان شدن در مناطق مسکونی، جان غیرنظامیان را به خطر میاندازند. در باجور و وزیرستان، ویدیوهایی منتشر شده که نشان میدهد جنگجویان از مساجد و حجرهها (مهمانخانههای سنتی) بهعنوان پناهگاه و محل نگهداری تجهیزات استفاده میکنند
🚨 Azaad Fact Check has identified disinformation spread by PTI social media regarding a child’s death. The image being circulated is old, and propaganda is being carried out using this old image for political purposes. A certain political party lost the election due to its… https://t.co/BxjvojrH9W pic.twitter.com/4WBGaDVUTX
— Azaad Fact Check (@azaadfactcheck) September 22, 2025
تنها چند روز پیش، در باکهخیل ولسوالی بنو، یک شورشی به نام صدیقالله گربز، تالار جرگه متعلق به شاهمحمد وزیر، از رهبران حزب تحریک انصاف را به یک مرکز فعالیتهای شورشی تبدیل کرده بود؛ جایی که یک انفجار تصادفی دیگر نیز رخ داد و خسارات زیادی بر جا گذاشت
تحلیلگران میگویند که چنین تاکتیکها نشان میدهد شورشیان نهتنها تهدیدی بزرگ برای دولت هستند، بلکه خطری جدی برای جوامع محلی محسوب میشوند که ناچارند در کنار مواد منفجره و گروههای مسلح زندگی کنند
موضع ارتش و واقعیت در صحنه دره تیراه
ارتش پاکستان بهطور قاطع انجام هرگونه حمله هوایی در دره تیراه را رد کرده و تأکید نموده است که عملیاتهای نظامی همواره محدود به اهداف تروریستی بوده و غیرنظامیان هدف قرار نمیگیرند
مقامات اعلام کردند که شورشیان مقدار زیادی مواد انفجاری را در یک منطقه پرجمعیت ذخیره کرده بودند. نگهداری بیاحتیاط و رفتار غیرمسئولانه آنها باعث وقوع این انفجار فاجعهبار شده است
Security forces has destroy the house of another militant in North Waziristan. The house belonged to the Rehman Bahadur, located in the Datta Khel area. The initiative of collective punishment aims to control the militant activities of Tahreek Taliban Pakistan. pic.twitter.com/nNddMqQBNQ
— Jawad Yousafzai (@JawadYousufxai) September 23, 2025
منابع افزودند که شورشیان پس از انفجار، محل رویداد را محاصره کرده و مانع ورود ساکنان محل و رسانهها شدند. گزارشها حاکی از آن است که جنگجویان افغان کشتهشده در این انفجار، توسط عناصر طالبان از محل خارج شدند تا روایت ماجرا را تغییر داده و شورشیان را بهعنوان “قربانی” جلوه دهند
تحلیلگران امنیتی تأکید میکنند که این فاجعه، نیاز فوری به انجام عملیاتهای ضدتروریستی برای نابودسازی مراکز شورشی را برجسته میسازد، پیش از آنکه تلفات غیرنظامی بیشتری رخ دهد
یک فعال اجتماعی محلی گفت
«مردم ما از حضور این خوارج خسته شدهاند. آنها مواد انفجاری را در خانهها نگه میدارند و سپس از کودکان ما بهعنوان سپر انسانی استفاده میکنند
This video from Tirah Valley shows FAK Ts using children as human shields.
— Mohsin Ali (@Mohsin_o2) September 23, 2025
When terrorist attacks occur, people demand military action, but how can the army target these terrorists when they keep children with them both indoors and outdoors?
Kindly Suggest solutions. pic.twitter.com/RStgJZ9f7h
مقامات تأکید کردند که مقصران اصلی، آنانی هستند که مواد منفجره را در داخل خانهها انبار میکنند، مساجد را به پایگاههای نظامی تبدیل کرده و از غیرنظامیان بهعنوان سپر انسانی استفاده میکنند نه نیروهای امنیتیای که برای تأمین صلح و امنیت تلاش مینمایند
تحلیلگران هشدار میدهند که اگر پناهگاههای امن شورشیان از بین نرود، جمعیتهای غیرنظامی در خیبر و سایر مناطق همچنان قربانی اصلی خشونتهای شورشیان خواهند بود