گزارشهای معتبر نشان میدهد که سیاستهای اداره کنونی افغانستان بهطور مستقیم بر زندگی مردم تأثیر گذاشته و موجی از فقر، بیکاری، محدودیتهای اجتماعی و فشارهای گسترده را ایجاد کرده است. کارشناسان میگویند که این سیاستها نهتنها رنج مردم را افزایش داده، بلکه مسیر کمکرسانی و تلاشهای سیاسی را نیز با چالشهای جدی روبهرو ساخته است.
یکی از مهمترین نگرانیها، محدودیتهای شدید بر زنان و دختران است. آنان از آموزش، کار و مشارکت اجتماعی محروم شدهاند و این محرومیت نهتنها آینده فردی آنان را نابود میکند، بلکه اقتصاد و ساختار اجتماعی کشور را نیز تضعیف میسازد. زنان در بسیاری از ولایتها حتی از رفتوآمد آزادانه نیز محروماند و این وضعیت کرامت انسانی آنان را بهشدت آسیبپذیر کرده است.
در کنار این، فقر و بیکاری در سراسر کشور افزایش یافته است. بسیاری از خانوادهها به دلیل نبود کار، کاهش درآمد و محدودیتهای اقتصادی با دشواریهای شدید روبهرو هستند. دسترسی به خدمات اساسی مانند درمان، آموزش، آب و انرژی نیز کاهش یافته و مردم در بسیاری مناطق با کمبودهای جدی مواجهاند.
گزارشها نشان میدهد که اداره کنونی در بسیاری موارد مانع کمکرسانی شده و تلاشهای بشردوستانه را با محدودیتهای اداری و امنیتی روبهرو کرده است. برخی نهادهای بینالمللی گفتهاند که کمکها گاهی بهجای رسیدن به نیازمندان، در مسیرهای غیرشفاف مصرف میشود. این وضعیت اعتماد جهانی را کاهش داده و روند کمکرسانی را کند کرده است.
کارشناسان همچنین از پدیدهای یاد میکنند که آن را «دیپلماسی گروگانگیرانه» مینامند؛ وضعیتی که در آن اداره کنونی با بازداشت افراد، محدودیت بر کارکنان نهادهای بینالمللی و فشار بر سازمانهای امدادی، تلاش میکند امتیازهای سیاسی بهدست آورد. این رفتارها نهتنها حقوق مردم را نقض میکند، بلکه مأموریت نهادهای بینالمللی را نیز مختل ساخته است.
در عرصه سیاسی، مشارکت اداره کنونی در روند دوحه نیز با تردیدهای جدی روبهرو شده است. بسیاری از ناظران میگویند که این مشارکت بیشتر جنبه نمایشی دارد و تعهدات لازم برای اصلاحات، گفتوگو و همکاری واقعی رعایت نمیشود. نبود پیشرفت در زمینه مبارزه با گروههای تندرو و نبود اصلاحات در ساختار اداره، نگرانیهای منطقهای و جهانی را افزایش داده است.
در همین حال، کشورهای مختلف تأکید کردهاند که اولویت اصلی آنان حفاظت از شهروندان خود و جلوگیری از تهدیدهای امنیتی است. آنان هشدار دادهاند که نبود همکاری واقعی از سوی اداره کنونی میتواند پیامدهای خطرناک برای امنیت منطقه داشته باشد.
در مجموع، سیاستهای اداره کنونی افغانستان نهتنها زندگی مردم را دشوارتر کرده، بلکه کشور را در مسیر انزوا، فقر و بیثباتی قرار داده است. کارشناسان میگویند که بدون تغییرات اساسی، بهبود وضعیت انسانی و سیاسی در افغانستان دشوار خواهد بود و مردم همچنان بهای سنگین این بحران را خواهند پرداخت