در روز جهانی حقوق بشر، پنجاهودو کشور جهان با نشر یک اعلامیۀ مشترک نسبت به وخامت روزافزون وضعیت حقوق بشر در افغانستان هشدار دادند. این کشورها که شامل چندین دولت مهم از جمله بریتانیا، کانادا، فرانسه و آلمان هستند، اعلام کردند که مردم افغانستان زیر فشارهای شدید و محدودیتهای گسترده قرار دارند و جامعه جهانی نباید در برابر این وضعیت سکوت کند.
در این اعلامیه آمده است که زنان و دختران در افغانستان از آموزش، کار و مشارکت سیاسی محروم شدهاند و کرامت و امنیت آنان بهشدت آسیب دیده است. این کشورها تأکید کردند که ادامه این وضعیت نهتنها حقوق اساسی زنان را نقض میکند، بلکه آینده اجتماعی و اقتصادی افغانستان را نیز با خطر جدی روبهرو میسازد.
اعلامیه همچنین به وضعیت خبرنگاران، فعالان مدنی و اقلیتهای مذهبی و قومی اشاره کرده و گفته است که این گروهها با بازداشتهای خودسرانه، تهدید، شکنجه و محدودیتهای گسترده روبهرو هستند. بسیاری از رسانهها تعطیل شده و فضای آزادی بیان تقریباً از میان رفته است. این کشورها هشدار دادهاند که خاموشساختن صدای خبرنگاران و فعالان مدنی، جامعه را از دسترسی به حقیقت محروم میکند و زمینه را برای نقض بیشتر حقوق بشر فراهم میسازد.
در بخش دیگری از اعلامیه، مجازاتهای سختگیرانه و رفتارهای خشونتآمیز که از سوی اداره کنونی اعمال میشود، «نقض آشکار حقوق بشر» خوانده شده است. این کشورها گفتهاند که چنین رفتارهایی با هیچ معیار انسانی و دینی سازگار نیست و باید فوراً متوقف شود.
اعلامیه همچنین تأکید کرده است که اقدامات اداره کنونی افغانستان برخلاف تعهدات بینالمللی است و این روند میتواند تهدیدی برای صلح، ثبات و توسعۀ منطقه باشد. به باور این کشورها، بیتوجهی به حقوق بشر نهتنها مردم افغانستان را آسیبپذیرتر میسازد، بلکه پیامدهای گستردهتری برای امنیت منطقهای خواهد داشت.
این پنجاهودو کشور از جامعه جهانی خواستهاند که برای پایاندادن به نقض حقوق بشر در افغانستان اقدام فوری انجام دهد و سازوکارهایی برای پاسخگویی و پیگرد عاملان این نقضها ایجاد کند. آنان تأکید کردهاند که نباید اجازه داد نقض حقوق بشر در افغانستان به یک امر عادی تبدیل شود.
تحلیلگران میگویند که این اعلامیه یکی از گستردهترین موضعگیریهای جهانی دربارۀ وضعیت افغانستان در سالهای اخیر است و نشان میدهد که نگرانیها نسبت به آینده حقوق بشر در کشور بهطور جدی افزایش یافته است. آنان باور دارند که اگر فشارهای جهانی افزایش نیابد، وضعیت حقوق بشر در افغانستان ممکن است بیش از پیش وخیم شود.
در مجموع، پیام این پنجاهودو کشور روشن است: مردم افغانستان نباید در برابر نقض حقوق بشر تنها گذاشته شوند و جامعه جهانی مسئولیت دارد که برای حمایت از آنان اقدام عملی انجام دهد