در یک گردهمایی بزرگ در کابل، حدود یکهزار عالم دینی از سراسر افغانستان گردهم آمدند و فتوای پنجمادهای صادر کردند؛ فتوایی که در فضای افزایش تنشهای نظامی در مرزها، اهمیت ویژهای یافته است. این نشست که با حضور عالمان برجسته، بزرگان قومی و شخصیتهای مذهبی برگزار شد، بر مسئولیتهای دینی، سیاسی و اجتماعی مردم افغانستان تأکید کرد و پیامهای مهمی برای داخل و منطقه داشت. براساس گزارشهای موجود، این گردهمایی اعلام کرد که ساختار کنونی اداره کشور «حکومت اسلامی» است و دفاع از آن بر همۀ شهروندان یک وظیفۀ دینی شمرده میشود. عالمان حاضر در نشست گفتند که هرگونه تجاوز بیرونی باید با مقاومت سراسری پاسخ داده شود و مردم در برابر تهدیدهای خارجی متحد بمانند.
در بخش مهمی از این فتوا، استفاده از خاک افغانستان علیه کشورهای دیگر بهطور صریح ممنوع اعلام شد. عالمان تأکید کردند که هیچ فرد یا گروهی حق ندارد از داخل افغانستان برای جنگ یا فعالیت مسلحانه در بیرون از کشور استفاده کند. آنان افزودند که جلوگیری از چنین فعالیتها مسئولیت مستقیم اداره حاکم است و باید با جدیت اجرا شود. این موضعگیری با گزارشهای تأییدشده همخوانی دارد که نشان میدهد بیش از هزار عالم افغان در کابل گردهم آمده و فعالیت مسلحانه بیرون از افغانستان را «غیرجایز» اعلام کردهاند.
عالمان همچنین از مردم خواستند که در شرایط حساس کنونی وحدت خود را حفظ کنند و از اختلافات داخلی بپرهیزند. آنان گفتند که دشمنان افغانستان همواره تلاش کردهاند از شکافهای داخلی سوءاستفاده کنند و تنها راه مقابله با این تهدیدها، اتحاد و همبستگی ملی است.
در بخش دیگری از فتوا، عالمان بر ضرورت تقویت روابط میان کشورهای مسلمان تأکید کردند. آنان گفتند که امت اسلامی باید در برابر چالشهای مشترک با هم همکاری کند و از تنشهای بیفایده دوری جوید. به گفتۀ آنان، اختلاف میان کشورهای مسلمان تنها به سود دشمنان مشترک تمام میشود.
عالمان همچنین از خطیبان مساجد و شخصیتهای مذهبی خواستند که پیامهای برادری، آرامش و همزیستی را از طریق منبرها و محافل عمومی ترویج کنند. آنان تأکید کردند که نقش عالمان در آرامسازی جامعه، جلوگیری از افراطیت و تقویت وحدت ملی بسیار مهم است.
این فتوا در زمانی صادر میشود که نگرانیها دربارۀ فعالیت گروههای مسلح فرامرزی و تنشهای مرزی افزایش یافته است. تحلیلگران میگویند که این موضعگیری میتواند پیام مهمی برای کشورهای منطقه باشد و نشان دهد که عالمان افغان خواهان جلوگیری از هرگونه استفاده از خاک افغانستان برای جنگهای بیرونی هستند.
در مجموع، فتوای تازه عالمان کابل بر سه محور اصلی تأکید دارد: دفاع از حکومت، ممنوعیت جنگ فرامرزی و تقویت وحدت میان مسلمانان. این پیامها میتواند در فضای پرتنش کنونی نقش مهمی در کاهش نگرانیها و تقویت ثبات داخلی ایفا کند