سومین سمپوزیم جهانی آزادی رسانههای افغانستان بامداد امروز جمعه در شهر برلین آغاز شد؛ نشستی که بار دیگر توجه جهانیان را به وضعیت شکننده رسانهها و خبرنگاران افغان جلب کرد. این رویداد با حضور دهها خبرنگار، فعال رسانهای و نمایندگان نهادهای خارجی برگزار گردید و بر ضرورت حمایت بینالمللی از آزادی بیان و امنیت خبرنگاران در افغانستان تأکید شد.
محورهای اصلی نشست
سخنرانان در این سمپوزیم بر چند نکته کلیدی تمرکز داشتند:
- حمایت جهانی از خبرنگاران افغان: تأکید شد که خبرنگاران در افغانستان با تهدیدهای جدی امنیتی و محدودیتهای گسترده مواجهاند و نیازمند پشتیبانی عملی جامعه جهانی هستند.
- نقش رسانهها در ثبات اجتماعی: رسانههای آزاد بهعنوان ستون اصلی دموکراسی و شفافیت معرفی شدند و بر اهمیت ادامه فعالیت آنها در شرایط دشوار کنونی تأکید گردید.
- همکاری نهادهای بینالمللی: نمایندگان سازمانهای خارجی وعده دادند که برای تقویت ظرفیت رسانهها و حفاظت از خبرنگاران افغان برنامههای مشترکی را دنبال خواهند کرد.
وضعیت رسانهها در افغانستان
پس از تحولات سیاسی سال ۲۰۲۱ و تغییر ساختار حکومتی، رسانههای افغانستان با محدودیتهای بیسابقهای روبهرو شدهاند. بسیاری از رسانهها تعطیل شده یا فعالیتشان بهشدت محدود گردیده است. خبرنگاران با خطر بازداشت، تهدید و سانسور مواجهاند و آزادی بیان به یکی از چالشهای جدی کشور بدل شده است.
بر اساس گزارشهای ارائهشده در سمپوزیم، بیش از نیمی از رسانههای فعال پیش از سال ۲۰۲۱ اکنون یا تعطیل شدهاند یا تنها بهصورت محدود فعالیت دارند. همچنین، شمار زیادی از خبرنگاران مجبور به ترک کشور شدهاند و آنهایی که باقی ماندهاند، در شرایط دشوار اقتصادی و امنیتی به کار ادامه میدهند.
اهمیت برگزاری سمپوزیم در برلین
انتخاب برلین بهعنوان میزبان این نشست نمادین بود. آلمان طی سالهای اخیر یکی از حامیان اصلی آزادی رسانهها در سطح جهانی بوده و نقش مهمی در حمایت از خبرنگاران مهاجر افغان ایفا کرده است. برگزاری این سمپوزیم در قلب اروپا پیام روشنی به جامعه جهانی میدهد که مسئله آزادی رسانههای افغانستان نباید فراموش شود.
چشمانداز آینده
شرکتکنندگان در نشست تأکید کردند که آزادی رسانهها در افغانستان نهتنها یک موضوع داخلی بلکه یک مسئله منطقهای و جهانی است. محدودیت رسانهها میتواند پیامدهای گستردهای بر ثبات اجتماعی، جریان اطلاعات و حقوق بشر در جنوب آسیا داشته باشد.
پیشنهادهایی نیز مطرح شد، از جمله:
- ایجاد صندوق حمایتی ویژه برای خبرنگاران افغان.
- فراهمسازی فرصتهای آموزشی و حرفهای در خارج از کشور.
- تقویت شبکههای رسانهای مستقل در داخل افغانستان با حمایت مالی و فنی بینالمللی.
سومین سمپوزیم جهانی آزادی رسانههای افغانستان در برلین بار دیگر نشان داد که خبرنگاران افغان در خط مقدم مبارزه برای آزادی بیان قرار دارند. این نشست نهتنها فرصتی برای بیان مشکلات و چالشها بود، بلکه بستری برای طرح راهکارهای عملی و جلب حمایت جهانی فراهم آورد. آینده رسانههای افغانستان وابسته به میزان همکاری و تعهد جامعه جهانی در حمایت از آزادی بیان و امنیت خبرنگاران خواهد بود