شرم‌الشیخ، مصر – رهبران جهان روز دوشنبه در شهر تفریحی ساحلی مصر در کنار دریای سرخ گردهم آمدند تا توافق‌نامه صلح غزه را امضا کنند؛ گامی که شرکت‌کنندگان آن را به‌عنوان اقدامی تاریخی برای پایان دادن به درگیری دو ساله در نوار محاصره‌شده غزه توصیف کردند
این نشست که به‌طور مشترک توسط رئیس‌جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، و رئیس‌جمهور مصر، عبدالفتاح السیسی، ریاست می‌شد، میزبان سران کشورها و دولت‌ها از بیش از ۲۰ کشور بود. از جمله، نخست‌وزیر پاکستان، شهباز شریف، نیز در مراسم امضای توافق در مرکز همایش‌های شرم‌الشیخ حضور یافت
امضای تاریخی برای صلح منطقه‌ای
ایالات متحده، مصر، قطر و ترکیه به عنوان میانجیگران برای طرح صلح عمل کردند که شامل آتش‌بس میان اسرائیل و حماس، تبادل متقابل گروگان‌ها و زندانیان، خروج تدریجی نیروهای اسرائیلی و گسترش مسیرهای بشردوستانه به داخل غزه بود. این آتش‌بس که اکنون چهارمین روز خود را می‌گذراند، به عنوان مرحله اول یک نقشه راه گسترده‌تر برای ثبات دائمی توصیف می‌شود
رئیس‌جمهور ترامپ در سخنرانی افتتاحیه خود اعلام کرد: «توافق‌نامه صلح غزه یک پیشرفت تاریخی است»، و از «رهبری قطر، ترکیه و مصر» در تلاش‌های میانجیگری تقدیر کرد
وی افزود: «این توافق، صلح را به خاورمیانه خواهد آورد. امروز روزی تاریخی است که با همکاری دوستان و شرکای ما ممکن شد.» و نقش مصر را محوری در موفقیت طرح صلح» خواند
شهباز شریف: بستن فصلی نسل‌کشی
نخست‌وزیر شهباز شریف این توافق را «گامی مهم به سوی صلح پایدار در خاورمیانه» توصیف کرد. او در پستی در شبکه X نوشت
«مراسم امروز به معنای پایان یک فصل نسل‌کشی است، فصلی که جامعه بین‌المللی باید تضمین کند هرگز دوباره در هیچ نقطه‌ای تکرار نشود»
شهباز شریف از «رهبری برجسته و تعهد بی‌وقفه» رئیس‌جمهور ترامپ ستایش کرد و افزود: «مردم شجاع و مقاوم فلسطین شایسته زندگی در فلسطینی آزاد، با مرزهای پیش از ۱۹۶۷ و قدس شریف به عنوان پایتخت خود هستند
او همچنین با رئیس‌جمهور فلسطین، محمود عباس، دیدار کرد که از «حمایت سیاسی و دیپلماتیک بی‌دریغ» پاکستان قدردانی نمود. هر دو رهبر از آتش‌بس ابراز رضایت کردند و درباره بازسازی و کمک‌های بشردوستانه به غزه گفت‌وگو کردند
گفت‌وگوهای دیپلماتیک و تعاملات گسترده‌تر
در حاشیه نشست، نخست‌وزیر شهباز شریف با چندین رهبر جهان دیدار کرد، از جمله با ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن؛ ملک حمد بن عیسی آل خلیفه، پادشاه بحرین؛ آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد؛ پرابوو سوبیانتو، رئیس‌جمهور اندونزی؛ فریدریش مرز، صدراعظم آلمان؛ جورجیا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا؛ پدرو سانچز، نخست‌وزیر اسپانیا؛ و فیصل بن فرحان آل سعود، وزیر خارجه عربستان سعودی
در دیداری سه‌جانبه و نادر، شهباز شریف همچنین با الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان، و نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان، ملاقات کرد که هر دو طرف ضمن ابراز قدردانی مشترک از آتش‌بس، نمادی از همبستگی فراتر از اختلافات سنتی را نشان دادند
در جریان این دیدارها، شهباز شریف موضع اصولی پاکستان درباره مسئله فلسطین را مجدداً تأکید کرد و گفت:
«موقعیت ما بر پایه عدالت و انسان‌دوستی استوار است. پاکستان به حمایت از مردم فلسطین ادامه خواهد داد و از همه ابتکارات صلح‌آمیز که هدف‌شان پایان دادن به خشونت و تضمین حقوق مشروع آن‌هاست، حمایت می‌کند
موضع دیرینه پاکستان درباره فلسطین
در بیانیه‌ای که روز یکشنبه از سوی دفتر وزارت خارجه پاکستان صادر شد، این کشور ابراز امیدواری کرد که نشست شرم‌الشیخ زمینه‌ساز «خروج کامل اسرائیل، حفاظت از غیرنظامیان فلسطینی، آزادی زندانیان، پایان دادن به آوارگی آنان و بازسازی غزه» باشد
دفتر وزارت خارجه تأکید کرد که حضور پاکستان در این نشست نشان‌دهنده «حمایت تاریخی، مستمر و قاطع این کشور از حق مردم فلسطین و حق تعیین سرنوشت آن‌ها» است
نشست جهانی برای صلح
مصر هدف از برگزاری این اجلاس را «پایان دادن به جنگ در نوار غزه، تقویت تلاش‌ها برای دستیابی به صلح و ثبات در خاورمیانه و آغاز دوره‌ای جدید از امنیت منطقه‌ای» اعلام کرد
این رویداد میزبان رهبران برجسته جهانی از جمله نخست‌وزیر بریتانیا کیر استارمر، رئیس‌جمهور فرانسه امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور ترکیه رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر اسپانیا پدرو سانچز، نخست‌وزیر ایتالیا جورجیا ملونی و رئیس شورای اروپا آنتونیو کوستا بود
با این حال، هیچ مقام رسمی اسرائیلی یا ایرانی در این نشست حضور نداشتند. دفتر نخست‌وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، تأیید کرد که «هیچ مقام اسرائیلی در این نشست شرکت نخواهد کرد»، در حالی که سخنگوی حماس، حسام بدران، به خبرگزاری AFP گفت که این گروه «به طور مستقیم در این نشست دخیل نخواهد بود.»
یک نقطه عطف بشردوستانه
جنگ غزه که در اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد، بیش از ۶۷ هزار زندگی فلسطینی را گرفته و بیش از ۱۷۰ هزار نفر را زخمی کرده است؛ همچنین نزدیک به دو میلیون نفر آواره شده‌اند. بخش بزرگی از این نوار محاصره‌شده در ویرانه‌ها فرو رفته و یکی از شدیدترین بحران‌های بشردوستانه در چند دهه اخیر را رقم زده است
با امضای توافق‌نامه صلح غزه در شرم‌الشیخ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، این لحظه را «روزی تاریخی برای خاورمیانه» توصیف کرد، به گزارش الجزیره
ترامپ گفت: «این روزی است که مردم در سراسر منطقه و جهان سال‌ها برای آن تلاش، امید و دعا کرده‌اند.»
او توافق آتش‌بس غزه را «تاریخی» خواند و افزود: «هیچ‌کس فکر نمی‌کرد چنین چیزی ممکن باشد»
رئیس‌جمهور آمریکا ادامه داد: «پس از سال‌ها رنج و خونریزی، جنگ در غزه به پایان رسید. کمک‌های بشردوستانه اکنون به سوی این منطقه سرازیر می‌شود، شامل صدها کامیون حامل غذا، تجهیزات پزشکی و سایر ملزومات که بخش بزرگی از آن توسط مردم حاضر در این اتاق تأمین شده است. غیرنظامیان به خانه‌های خود بازمی‌گردند، گروگان‌ها با خانواده‌هایشان دیدار می‌کنند. روزی نو و زیبا آغاز شده و حالا بازسازی شروع می‌شود.»
ترامپ قدردانی فراوان خود را از کشورهای عربی و اسلامی که در تحقق این پیشرفت بزرگ نقش داشتند، ابراز کرد و به‌طور ویژه از مصر و قطر برای نقش میانجیگری‌شان تشکر نمود
او همچنین از رئیس‌جمهور مصر، عبدالفتاح السیسی، به خاطر اعطای «افتخار نیل» بالاترین نشان دولتی مصر به خود تشکر کرد و «تشکر ویژه» از امیر قطر، شیخ تمیم بن حمد آل ثانی داشت و گفت: «او قلب بزرگی دارد
پس از سخنرانی کوتاه نخست‌وزیر پاکستان، شهباز شریف، که از رهبری ترامپ و دیپلماسی جمعی که خونریزی‌های غزه را متوقف کرد، تمجید کرد، ترامپ دوباره پشت تریبون آمد و از رهبران بیش از ۲۰ کشور که «با ۲۰ دقیقه اطلاع» در این نشست شرکت کردند، قدردانی کرد.
ترامپ گفت: «این بزرگ‌ترین تقدیر از کاری است که انجام داده‌ایم، چون کاری که ما کردیم، بسیار خاص و منحصر به فرد است.» او آتش‌بس را «تغییری تاریخی که برای همیشه به یاد خواهد ماند» توصیف کرد
او همچنین از چند رهبر منطقه‌ای، از جمله رئیس‌جمهور ترکیه، رجب طیب اردوغان، که او را «بسیار سخت‌گیر اما دوست‌داشتنی» خواند، قدردانی کرد.
ترامپ افزود: «او همیشه زمانی که به او نیاز دارم، کنار من است» و از «رابطه خوب» خود با اردوغان سخن گفت
او همچنین از ولیعهد عربستان سعودی، محمد بن سلمان، و رئیس‌جمهور امارات، شیخ محمد بن زاید آل نهیان، و دیگران برای نقش‌شان در تحقق آنچه «نقطه عطفی برای صلح در خاورمیانه» خواند، تشکر کرد
تعهد مشترک به صلح
با خشک شدن جوهر توافق‌نامه صلح غزه، امیدی محتاطانه احساس می‌شد. برای میلیون‌ها آواره، برای خانواده‌هایی که در انتظار بازگشت به خانه‌اند و برای کشورهایی که در تاریک‌ترین ساعات فلسطین در کنار آن ایستادند، شرم‌الشیخ نماد نه تنها دیپلماسی بلکه تمایل جمعی بشریت برای پایان دادن به رنج‌ها و آغاز دوباره بود
توافق شرم‌الشیخ ممکن است همه اختلافات خاورمیانه را حل نکند، اما نشانه‌ای است از یک نقطه عطف، یک پذیرش این واقعیت که صلح نیازمند همکاری است نه تقابل
برای پاکستان و سایر کشورهای مسلمان، این توافق بار دیگر تعهد اخلاقی مشترک به آزادی فلسطین و آینده منطقه را تأیید می‌کند.
آزمون واقعی اکنون در این است که آیا وعده‌های داده‌شده در این شهر ساحلی دریای سرخ در برابر بادهای سخت واقعیت‌های سیاسی پابرجا خواهند ماند یا خیر
اخبار مرتبط : طرح صلح معاملاتی: بهای دکترین امنیت‌محور ترامپ در غزه
