شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد امروز (دوشنبه) در ژنو درباره تشکیل یک هیئت تحقیق مستقل برای بررسی نقض‌های جدی حقوق بین‌الملل در افغانستان تصمیم‌گیری می‌کند. این ابتکار از سوی دانمارک، به نمایندگی از اتحادیه اروپا، در قالب پیش‌نویس قطعنامه‌ای ارائه شده و قرار است در نشست جاری شورا به بحث گذاشته شود
هم‌زمان با این موضوع، مأموریت گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور افغانستان نیز برای یک سال دیگر تمدید خواهد شد. این گزارشگر مستقل مسئول ارائه یافته‌های خود به شورای امنیت سازمان ملل است و نقش کلیدی در مستندسازی وضعیت حقوق بشری در افغانستان دارد
به گفته سخنگوی اتحادیه اروپا، این پیش‌نویس نتیجه مشورت‌های گسترده است و هدف آن تقویت پاسخ‌گویی و پایان‌دادن به چرخه مزمن مصونیت از مجازات در افغانستان است. به همین دلیل، پیشنهاد شده سازوکاری مستقل برای تحقیق و گردآوری شواهد درباره جنایات بین‌المللی، تخلفات حقوق بشری و نقض قوانین بین‌المللی بشردوستانه ایجاد شود
در این قطعنامه، به‌طور خاص به موارد نقض حقوق زنان و دختران اشاره شده و تأکید شده است که این سازوکار باید بتواند شواهد مرتبط را حفظ کرده و زمینه را برای پیگردهای مستقل قضایی فراهم کند. همچنین تصریح شده است که این نهاد باید روایت‌ها و شهادت‌های قربانیان را مستند و محفوظ نگه دارد
بازگشت طالبان به قدرت در سال ۲۰۲۱ و سیاست‌های سخت‌گیرانه آن‌ها، به‌ویژه علیه زنان، از جمله محروم‌سازی آنان از آموزش، اشتغال، سفر بدون محرم، و حضور در مکان‌های عمومی چون پارک‌ها و باشگاه‌های ورزشی، موجی از واکنش‌های جهانی را به‌دنبال داشته است. جامعه جهانی هنوز حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته و عملکرد این گروه را به‌شدت مورد انتقاد قرار داده است
در متن پیش‌نویس به‌صراحت آمده است که شورای حقوق بشر «سیاست‌های تبعیض‌آمیز، سازمان‌یافته و نظام‌مند طالبان علیه زنان و دختران» را محکوم می‌کند و محدودیت‌های این گروه بر کار زنان در سازمان ملل و نهادهای بشردوستانه را غیرقابل قبول می‌داند
فرشته عباسی، پژوهشگر ارشد دیدبان حقوق بشر، در واکنش به این اقدام گفته است: «این قطعنامه پیام روشنی به طالبان و تمام کسانی که در جنایات گذشته و حال افغانستان نقش دارند، ارسال می‌کند: شواهد در حال ثبت و گردآوری‌اند و روزی باید در برابر عدالت پاسخگو باشید
تا این لحظه، دست‌کم ۱۴ کشور عضو شورای حقوق بشر، از جمله فرانسه، آلمان، شیلی و سوئیس، حمایت رسمی خود را از این قطعنامه اعلام کرده‌اند. نشست پایانی شورای حقوق بشر در سال جاری، از هشتم سپتمبر آغاز شده و قرار است تا چهارشنبه، ۱۶ میزان ادامه یابد
