دره تیراه – دستکم ۲۵ نفر، شامل ۱۴ شورشی و ۱۰ غیرنظامی، در نتیجه یک انفجار نیرومند در یک مرکز ساخت مواد انفجاری در منطقه آکاخیل در دره تیراه، ولسوالی خیبر، در شب یکشنبه کشته شدند
بهگفته منابع محلی، انفجار در داخل یک کارخانه ساخت مواد انفجاری رخ داده که توسط شورشیان وابسته به گروه ممنوعالفعالیت تحریک لشکر اسلام پاکستان اداره میشد؛ رهبری این گروه را امانگل و مسعود تشکیلات بر عهده داشتند. این انفجار محوطه را بهطور کامل تخریب کرده و دستکم پنج خانه نزدیک را نیز ویران ساخته است
ابتدا یک انفجار شدید در داخل کارخانه ساخت بمب رخ داد که خانههای اطراف را نیز در بر گرفت، یک افسر پولیس گفت. تروریستها از غیرنظامیان بهعنوان سپر انسانی استفاده میکردند، که منجر به تلفات جانبی شد
جنجال و اطلاعات نادرست
پس از این رویداد، بهسرعت اطلاعات نادرست در فضای مجازی منتشر شد؛ برخی کاربران شبکههای اجتماعی مدعی شدند که نیروی هوایی پاکستان مناطق مسکونی را هدف قرار داده است. فعالان جنبش تحفظ پشتون و شماری از گروههای سیاسی با نشر تصاویر قدیمی، تلاش کردند این رویداد را بهگونهای جلوه دهند که گویی حملهای هوایی از سوی ارتش پاکستان صورت گرفته است
مقامات گفتند که این تصاویر هیچ ربطی به انفجار در تیراه ندارند و بهطور عمدی بازنشر شدهاند تا افکار عمومی را گمراه ساخته، نهادهای دولتی را بیاعتبار سازند و تبلیغات گروههای شورشی را تقویت کنند
تحقیقات بعدی نیز تأیید کرد که تصاویر مورد استفاده مربوط به حوادث گذشته بودهاند و عمداً برای گمراهسازی مردم، تضعیف اعتبار نهادهای دولتی و تقویت روایت شورشیان استفاده شدهاند
جنجال زمانی شدت گرفت که «سهیل افریدی»، نماینده حزب مخالف تحریک انصاف در شورای ولایتی خیبر پختونخوا، ادعا کرد که غیرنظامیان در حملات هوایی کشته شدهاند. «اقبال افریدی» از همین حزب نیز در گفتوگو با خبرگزاری فرانسه ادعا کرد که «۲۳ نفر در نتیجه گلولهباری نیروهای امنیتی کشته شدهاند
با این حال، مقامات امنیتی و شاهدان عینی این ادعاها را بهطور قاطع رد کرده و تأکید کردند که تلفات ناشی از انفجار مواد انفجاری انبارشده توسط خود شورشیان بوده است. مقامات همچنین تصریح کردند که تصاویر بازنشرشده بخشی از یک کارزار هدفمند اطلاعات نادرست بوده که با هدف دامن زدن به تبلیغات ضددولتی صورت گرفته است
اخبار مرتبط : عمران خان با عملیات نظامی در خیبر پختونخوا مخالفت کرد و خواستار گفتوگو شد
استفاده شورشیان از غیرنظامیان بهعنوان سپر انسانی
این نخستینبار نیست که شورشیان با پنهان شدن در مناطق مسکونی، جان غیرنظامیان را به خطر میاندازند. در باجور و وزیرستان، ویدیوهایی منتشر شده که نشان میدهد جنگجویان از مساجد و حجرهها (مهمانخانههای سنتی) بهعنوان پناهگاه و محل نگهداری تجهیزات استفاده میکنند
تنها چند روز پیش، در باکهخیل ولسوالی بنو، یک شورشی به نام صدیقالله گربز، تالار جرگه متعلق به شاهمحمد وزیر، از رهبران حزب تحریک انصاف را به یک مرکز فعالیتهای شورشی تبدیل کرده بود؛ جایی که یک انفجار تصادفی دیگر نیز رخ داد و خسارات زیادی بر جا گذاشت
تحلیلگران میگویند که چنین تاکتیکها نشان میدهد شورشیان نهتنها تهدیدی بزرگ برای دولت هستند، بلکه خطری جدی برای جوامع محلی محسوب میشوند که ناچارند در کنار مواد منفجره و گروههای مسلح زندگی کنند
موضع ارتش و واقعیت در صحنه دره تیراه
ارتش پاکستان بهطور قاطع انجام هرگونه حمله هوایی در دره تیراه را رد کرده و تأکید نموده است که عملیاتهای نظامی همواره محدود به اهداف تروریستی بوده و غیرنظامیان هدف قرار نمیگیرند
مقامات اعلام کردند که شورشیان مقدار زیادی مواد انفجاری را در یک منطقه پرجمعیت ذخیره کرده بودند. نگهداری بیاحتیاط و رفتار غیرمسئولانه آنها باعث وقوع این انفجار فاجعهبار شده است
منابع افزودند که شورشیان پس از انفجار، محل رویداد را محاصره کرده و مانع ورود ساکنان محل و رسانهها شدند. گزارشها حاکی از آن است که جنگجویان افغان کشتهشده در این انفجار، توسط عناصر طالبان از محل خارج شدند تا روایت ماجرا را تغییر داده و شورشیان را بهعنوان “قربانی” جلوه دهند
تحلیلگران امنیتی تأکید میکنند که این فاجعه، نیاز فوری به انجام عملیاتهای ضدتروریستی برای نابودسازی مراکز شورشی را برجسته میسازد، پیش از آنکه تلفات غیرنظامی بیشتری رخ دهد
یک فعال اجتماعی محلی گفت
«مردم ما از حضور این خوارج خسته شدهاند. آنها مواد انفجاری را در خانهها نگه میدارند و سپس از کودکان ما بهعنوان سپر انسانی استفاده میکنند
مقامات تأکید کردند که مقصران اصلی، آنانی هستند که مواد منفجره را در داخل خانهها انبار میکنند، مساجد را به پایگاههای نظامی تبدیل کرده و از غیرنظامیان بهعنوان سپر انسانی استفاده میکنند نه نیروهای امنیتیای که برای تأمین صلح و امنیت تلاش مینمایند
تحلیلگران هشدار میدهند که اگر پناهگاههای امن شورشیان از بین نرود، جمعیتهای غیرنظامی در خیبر و سایر مناطق همچنان قربانی اصلی خشونتهای شورشیان خواهند بود