کابل – یک مقام ارشد طالبان در واکنشی تند به سازمان ملل متحد، اظهارات اخیر آنتونیو گوترش، دبیرکل این نهاد، در مورد حقوق زنان در افغانستان را محکوم کرده است
اظهارات گوترش که محدودیتهای طالبان بر زنان را «احمقانه» توصیف کرده بود، باعث ایجاد تنش لفظی علنی شده است. سخنگوی طالبان، ذبیحالله مجاهد، از گوترش خواسته است تا در بیان سخنان خود «دقیقتر و محتاطتر» باشد
۹ کشور در یک نشست خبری در مقر شورای امنیت ملل متحد بهگونه مشترک حمایت قاطع شان را از زنان و دختران افغانستان اعلام کرده و هشدار دادند سرکوب فزاینده زنان و دختران از سوی طالبان، بهشدت «تکاندهنده» است. pic.twitter.com/oUQQPo74FX
— Amu TV (@AmuTelevision) September 18, 2025
اظهارات دبیرکل سازمان ملل بخشی از انتقادات گستردهتر نهادهای بینالمللی نسبت به سیاستهای طالبان از زمان بهدستگرفتن قدرت در افغانستان در اوت ۲۰۲۱ بوده است
این سیاستها شامل ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم، محدودیتهای گسترده بر اشتغال زنان در بیشتر بخشها، و الزامات سختگیرانه در مورد پوشش میشود. از دید جامعه جهانی، این اقدامات یک عقبگرد جدی در مسیر چندین دهه تلاش برای برابری جنسیتی تلقی میشود
واکنش سریع و تند مجاهد
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، بهسرعت به سخنان دبیرکل سازمان ملل واکنش نشان داد و با اشاره مستقیم به اظهارات گوترش گفت که او باید در انتخاب واژههایش محتاط باشد و از بهکار بردن زبان غیرضروری خودداری کند
ما اظهارات غیر مسئولانه دبیرکل سازمان ملل متحد را که اقدامات در مورد زنان در افغانستان را «احمقانه» خوانده بود به شدت محکوم میکنیم.
— Zabihullah (..ذبـــــیح الله م ) (@Zabehulah_M33) September 18, 2025
رئیس سازمان ملل باید متوجه معنی سخنان و الفاظ خود باشد و از کلمات ناسنجیده استفاده نکند.
۲/۱
واکنش سریع و علنی مجاهد نشاندهنده حساسیت شدید طالبان نسبت به انتقادات بینالمللی است، بهویژه هنگامی که این انتقادات به عنوان نقص اخلاقی یا فکری مطرح میشود
در بیانیهای رسمی، مجاهد به نمایندگی از امارت اسلامی افغانستان، به شدت اظهارات دبیرکل سازمان ملل درباره نقض حقوق زنان را رد کرد و آن را ناخواسته و برخلاف واقعیت» خواند
سخنگو تأکید کرد که رویکرد طالبان نسبت به حقوق زنان نه تنها منطقی است، بلکه از نظر الهی نیز مشروعیت دارد. او گفت: «ما حقوق زنان را مطابق با قوانین اسلامی و شریعت خود محافظت کردیم
اجرای سختگیرانه شریعت توسط حکومت طالبان
از یک سو، سازمان ملل و اکثریت جامعه بینالمللی قرار دارند که حقوق بشر را جهانی و غیرقابل سلب میدانند، فارغ از فرهنگ یا دین
آنها استدلال میکنند که زنان و دختران در افغانستان به طور سیستماتیک از حقوق اساسی خود در آموزش، کار و زندگی اجتماعی محروم شدهاند
این حقوق در بسیاری از معاهدات و اعلامیههای بینالمللی تصریح شدهاند که بسیاری از کشورها، از جمله دولتهای پیشین افغانستان، آنها را تصویب کردهاند
از سوی دیگر، طالبان تفسیر خود از حکومتداری را ارائه میدهد که نسخه خود از قانون شریعت را بر هنجارهای بینالمللی حقوق بشر ترجیح میدهد
دفاع مجاهد با این جمله که «کسانی که دانش اسلامی ندارند باید دانش خود را تکمیل کنند»، نشانه روشنی است که طالبان سیاستهای خود را صرفاً یک نظر یا انتخاب سیاسی نمیداند، بلکه موضوعی دینی و تبعیت از فرمان خدا میداند
این موضع سختگیرانه پیامدهای ملموسی برای مردم افغانستان داشته است. گزارشهای سازمانهای امدادی و حقوق بشری، شرایط دشوار زنان را توصیف میکنند که نه تنها از آموزش و اشتغال محروم شدهاند، بلکه بیشتر در خانههای خود محصور هستند
تأثیرات اقتصادی و اجتماعی این محدودیتها عمیق است و به بحرانی انسانی منجر شده که میلیونها نفر را نیازمند کمک کرده است. اقتصاد کشور نیز به شدت آسیب دیده است، زیرا زنان بخش مهمی از نیروی کار بودند و محرومیت آنها مانع از بهبود اقتصادی شده است