در یکی از جنجالیترین تصمیمهای اخیر در عرصه تکنولوژی و اقتصاد، قطع اینترنت بیسیم (وایفای) و محدودسازی فایبر نوری در افغانستان، نگرانیهای گستردهای را در میان کارشناسان اقتصادی، کارآفرینان، فعالان دیجیتال و نهادهای خدماتی بهوجود آورده است. در حالیکه نهادهای مسئول هنوز دلیل روشنی برای این اقدام اعلام نکردهاند، آثار منفی آن بهسرعت در حال نمایان شدن است
در دنیای امروز، اینترنت نهتنها ابزار ارتباطی، بلکه زیرساخت اصلی برای رشد اقتصادی، تبادل مالی، آموزش، و نوآوری محسوب میشود. در افغانستان، هزاران کسبوکار کوچک، استارتاپها، خدمات فریلنسینگ، تجارتهای آنلاین، و حتی خدمات بانکی، به اینترنت پرسرعت و پایدار وابستهاند. ممنوعیت وایفای در عمل به معنای توقف ناگهانی چرخش هزاران منبع درآمد برای خانوادهها، دانشآموزان، جوانان، و صاحبان مشاغل است
بهویژه سکتور بانکی در خط مقدم این آسیب قرار دارد. سیستمهای پرداخت دیجیتال، انتقالات بانکی، و خدمات الکترونیکی با محدودسازی فایبر نوری و وایفای دچار اختلال جدی شدهاند. افزایش زمان انجام معاملات، قطع ارتباط با سیستمهای جهانی مالی، و کاهش اعتماد عمومی، همگی پیامدهایی هستند که ممکن است به خروج سپردهها و کاهش شدید نقدینگی منجر شوند. کارشناسان هشدار دادهاند که ادامه این روند، سکتور بانکی را بهسوی ورشکستگی سوق میدهد
محدودیت در دسترسی به فناوری اطلاعات و ارتباطات، مستقیماً باعث تشدید فرار مغزها میشود. نیروی کار متخصص و تحصیلکردهای که در داخل کشور فضای رشد نمییابد، چارهای جز مهاجرت ندارد. این مهاجرت، همزمان با خروج سرمایه و کاهش ظرفیت تولید ملی، افغانستان را از نیروهای کلیدی خود محروم خواهد کرد
با بستهشدن دسترسیهای رسمی، شهروندان برای حفظ ارتباط خود با جهان بیرون به مسیرهای غیررسمی، از جمله استفاده از ویپیانها، ابزارهای قاچاقشده، و شبکههای زیرزمینی روی میآورند. این وضعیت، علاوه بر تهدید امنیت سایبری، زمینهساز رشد بازار سیاه دیجیتال، قاچاق تجهیزات، و بیثباتی بیشتر خواهد شد
افغانستان برای رشد، نیازمند تعامل است؛ تعامل با فناوری، با دانش، با اقتصاد جهانی و با افکار عمومی خود. قطع ارتباطات، نهتنها مانع توسعه میشود، بلکه فرصتهای باقیمانده را نیز نابود میکند. در شرایطی که بسیاری از کشورهای منطقه بر گسترش زیرساختهای دیجیتال تمرکز کردهاند، سیاست محدودسازی اینترنت، افغانستان را بهسوی انزوای بیشتر سوق میدهد
امنیت پایدار در افغانستان تنها از راه بازسازی اقتصادی، ایجاد فرصتهای شغلی، و توسعه آموزش و تکنولوژی بهدست میآید. ممنوعیت اینترنت، نهتنها به هدف تأمین امنیت نمیرسد، بلکه بسترهای نارضایتی، بیکاری، مهاجرت و ناپایداری اجتماعی را تقویت میکند
وقت آن رسیده تا تصمیمگیرندگان سیاستهای ارتباطی و اقتصادی کشور، بهجای محرومسازی، بر ایجاد ظرفیت، گسترش خدمات دیجیتال، و اتصال افغانستان به اقتصاد جهانی تمرکز کنند
اخبار مرتبط : قطع اینترنت خانگی در بلخ؛ طالبان دسترسی به اینترنت را محدود کردند