اسلامآباد – عمران خان، نخستوزیر پیشین و بنیانگذار حزب تحریک انصاف که در حال حاضر زندانی است، عملیات نظامی جاری علیه شورشیان در خیبر پختونخوا را محکوم کرده و از اعضای حزبش در پارلمان و سنا خواسته است تا «در برابر این عملیات و حملات طیارههای بیسرنشین مقاومت کنند
این اظهارات روز پنجشنبه از طریق رشتهپُستهایی در حساب رسمی ایکس (توییتر سابق) عمران خان منتشر شد که ظاهراً بر اساس گفتوگویی با خواهرانش هنگام دیدار در زندان ادياله تنظیم شدهاند. با آنکه عمران خان در زندان به حساب رسانههای اجتماعیاش دسترسی ندارد، هنوز مشخص نیست چه کسی آن را به نمایندگی از او اداره میکند
مخالفت خان با عملیاتها
در این پُستها که بازتابدهنده گفتوگوی او در تاریخ ۱۰ سپتامبر با خواهرانش است، خان گفته است
«عملیات نظامی در خیبر پختونخوا باید فوراً متوقف شود. در گذشته نیز حزب ANP از طریق چنین اقدامات نامحبوب شد. راهاندازی عملیات علیه مردم خودمان صرفاً برای خشنود ساختن قدرتهای خارجی نهتنها وضعیت را بهبود نمیبخشد، بلکه آن را بدتر میسازد
او هشدار داد که مردمی که از قبل زیر فشار تورم و ویرانیهای ناشی از سیلاب رنج میبرند، اکنون با عملیاتهای نظامی بار دیگر متضرر میشوند. وی تأکید کرد: تاریخ گواه است که بهجز مذاکره، هرگز راهحل پایدار برای صلح وجود نداشته است
سیاست گذشته تحریک انصاف در قبال شورشگری
در زمان حکومت قبلی حزب تحریک انصاف در خیبر پختونخوا، کشور هنوز درگیر پیامدهای حمله مرگبار به مکتب عمومی ارتش در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۴ در شهر پشاور بود؛ حملهای که در آن شش عضو تحریک طالبان پاکستان باعث کشتهشدن ۱۴۹ نفر از جمله ۱۳۲ کودک شدند. این فاجعه باعث راهاندازی عملیاتهای گسترده «ضرب عضب» و «ردالفساد» شد که شبکههای شورشی را تا حد زیادی تضعیف کرد
با این حال، پس از تسلط طالبان بر کابل در سال ۲۰۲۱، گروه تی تی پی بار دیگر انسجام یافت و پناهگاههای امن در افغانستان بهدست آورد. با وجود تأکید پی تی آی بر گفتوگو، گزارشهایی در سال ۲۰۲۲ منتشر شد که دو فرمانده ارشد تی تی پی ، مسلم خان و محمود خان، از بازداشت آزاد شده و به طالبان افغان سپرده شدند. این اقدام همزمان بود با افزایش شدید حملات فرامرزی
پس از آن، پاکستان مذاکراتی را آغاز کرد که در آن مفتی تقی عثمانی از جمله میانجیگران بود، اما این گفتوگوها با شکست مواجه شد
افزایش حملات و عملیاتهای جدید
بهگفتهٔ مؤسسه مطالعات منازعه و امنیت پاکستانماه اگست ۲۰۲۵ مرگبارترین ماه در بیش از یک دهه اخیر بوده است. در این ماه ۱۴۳ حملهٔ شورشی، عمدتاً توسط تی تی پی و گروههای وابسته، رخ داد که منجر به کشتهشدن ۹۴ نفر گردید؛ از جمله ۷۳ نیروی امنیتی و ۶۲ غیرنظامی
مقامات میگویند که افزایش خشونت و شکست گفتوگوها دولت را مجبور ساخته تا عملیاتهای جدیدی را در خیبر پختونخوا بهعنوان بخشی از یک سیاست امنیتی درازمدت آغاز کند. منابع امنیتی تخمین میزنند که بیش از ۸٬۰۰۰ شورشی از افغانستان وارد خاک پاکستان شدهاند. در تاریخ ۸ اگست، ۵۷ شورشی در منطقه ژوب ایالت بلوچستان هنگام تلاش برای نفوذ کشته شدند، و در حملهٔ دوم سپتامبر بر مرکز لوا در بنو، سه تن از پنج مهاجم، تبعه افغانستان شناسایی شدند
اخبار مرتبط : پاکستان با نفوذ بیش از ۸۰۰۰ هراسافگن از افغانستان روبهرو است
انتقاد خان از سیاست پناهندگان
خان همچنین از اخراج اجباری پناهندگان افغان ابراز تأسف کرد و گفت
«اخراج اجباری پناهندگان بسیار تأسفبرانگیز است. عاصم منیر همه این کارها را تنها برای خشنود ساختن جناح ضد طالبان انجام میدهد و عمداً جنگ را بر منطقهای تحمیل میکند که در آن هیچ جنگی وجود ندارد
اخبار مرتبط : اردوی پاکستان ۵۰ عضو تی تی پی را در بلوچستان کشت و اجسادشان را به افغانستان تحویل داد
مقامات اما از روند بازگرداندن پناهندگان دفاع کرده، آن را قانونی دانسته و به حق پاکستان برای بازگرداندن مهاجران در شرایطی که افغانستان اکنون باثبات است، استناد کردند. آنها همچنین استدلال میکنند که حضور شورشیان پنهان در میان مهاجران، باعث بیثباتی امنیتی و اقتصادی میشود
زمینه سیاسی
عمران خان وضعیت کنونی را با شرایط حزب ملی عوامی در گذشته مقایسه کرده و گفته است که این حزب به دلیل حمایت از عملیاتهای نظامی پیشین، حمایت مردمی خود را در خیبر پختونخوا از دست داد. در مقابل، رهبران حزب ملی عوامی مدتهاست که سیاستهای پی تی آی را مورد انتقاد قرار میدهند؛ میان افتخار حسین، رئیس ولایتی حزب، اردوی پاکستان را متهم کرده است که در انتخابات «دخالت کرده» و حزب پی تی آی را در سال ۲۰۱۸ در خیبر پختونخوا به قدرت رسانده است
در همین حال، پاکستان همچنان از طالبان افغان میخواهد تا به تعهدات خود تحت توافقنامه دوحه پایبند بمانند، بهویژه در زمینهٔ جلوگیری از فعالیتهای شورشیان فرامرزی؛ موضوعی که همچنان در مرکز نگرانیهای امنیتی اسلامآباد قرار دارد