با آغاز هشتادمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد، موضوع تروریزم فرامرزی بار دیگر توسط پاکستان در مرکز توجه جهانی قرار گرفته است. پاکستان سالهاست با تهدید گروههای تندرو مواجه است که عمدتاً در داخل خاک افغانستان فعالیت دارند. اگرچه این مسئله همواره بخشی از گفتمان امنیتی پاکستان بوده، اما تحولات جدید از جمله درج نام برخی گروهها به عنوان سازمانهای تروریستی و پیچیدگیهای سیاسی داخلی باعث شکلگیری یک فشار دیپلماتیک تازه شدهاند. این یک فرصت حیاتی برای پاکستان است تا حمایت جهانی را جلب کند، اما در عین حال، چالشهای داخلی و خارجی این کشور را نیز آشکار میسازد
شناسایی بی ال ای و آغاز تحرک دیپلماتیک جدید
یکی از رویدادهای عمده در سطح دیپلماتیک، شناسایی ارتش آزادیبخش بلوچستان» (بی ال ای ) بهعنوان یک گروه تروریستی از سوی ایالات متحده آمریکا است. این اقدام پس از چندین سال حملات پیدرپی این گروه علیه نهادهای امنیتی و زیرساختها در پاکستان صورت گرفت. بی ال ای که یک گروه شورشی قومی-ملیگرایانه است، مسئولیت برخی حملات از جمله حملات علیه اتباع و پروژههای چینی در چارچوب دهلیز اقتصادی چین-پاکستان را بر عهده گرفته است
اکنون با درج نام این گروه در فهرست سیاه آمریکا، پاکستان ابزار نیرومندی برای لابیگری در مجامع جهانی بهدست آورده است. این امر باعث میشود تا مبارزه ضدتروریزم پاکستان نه صرفاً به عنوان یک مسأله داخلی، بلکه بهمثابه یک تهدید جهانی مورد توجه قرار گیرد. به این ترتیب، امکان افزایش همکاریهای اطلاعاتی، پیگیری منابع مالی، و اقدامات مشترک برای نابودسازی شبکههای تروریستی تقویت میشود
تهدید بزرگتر: تحریک طالبان پاکستان (تی تی پی ) و نفوذ از افغانستان
با این حال، چالشها تنها محدود به بی ال ای نیست. تحریک طالبان پاکستان (تی تی پی ) همچنان تهدیدی جدی باقی مانده است. طبق گزارشهای مقامات در پشاور، بیش از ۸۰۰۰ جنگجوی «فتنهالخوارج» از افغانستان وارد خاک پاکستان شدهاند. این جنگجویان نهتنها نیروهای امنیتی و غیرنظامیان را هدف قرار میدهند، بلکه با ایجاد ایستهای بازرسی غیرقانونی در مسیرهای مهم ترانزیتی از جمله بزرگراه سی پیک ، امنیت ملی را به چالش کشیدهاند
توانایی این گروهها در ادغام با جمعیت محلی، تلاشهای ضدتروریزم را دشوارتر میسازد، چراکه واکنش نظامی گسترده ممکن است خسارات جانبی در پی داشته باشد. این نفوذ گسترده، نیاز به یک رویکرد چندبعدی را الزامی میسازد؛ اما در این مسیر، پاکستان با مانعی غیرمنتظره در داخل خود روبهرو است
خانه دو پاره: نقش حکومت ایالتی خیبرپختونخوا
در حالیکه حکومت فدرال مصمم به اجرای عملیات قاطع ضدتروریزم است، حکومت ایالتی خیبرپختونخوا بیانیهای متفاوت و پارادوکسگونه ارائه داده است. اخیراً وزیر اعلی این ایالت اعلام کرده که حکومت فدرال به آنها اجازه داده مستقیماً با حکومت موقت افغانستان تماس برقرار کنند. اگرچه ممکن است این ابتکار با نیت خیر برای حل بهتر چالشهای مرزی صورت گرفته باشد، اما میتواند بهعنوان تضعیف جایگاه سیاست خارجی حکومت مرکزی تعبیر شود. تاکید وزیر اعلی بر سفر به افغانستان حتی با گذرنامه مسدود شده، تنشهای سیاسی داخلی را برجسته میسازد و پرسشهایی در مورد وحدت ملی در مبارزه با تروریزم مطرح میکند. این دوگانگی داخلی ممکن است تصویر پاکستان را در سطح بینالمللی تضعیف کند
سایه حمایتهای خارجی
وضعیت زمانی وخیمتر میشود که ادعاهای دیرینه مبنی بر حمایت هند از گروههای شورشی و خرابکار در پاکستان نیز مطرح گردد. مقامهای پاکستانی بارها شواهدی مبنی بر دخالت دولتهای خارجی در بیثباتسازی کشور ارائه کردهاند. گرچه این ادعاها معمولاً با واکنشهای دیپلماتیک مواجه میشوند، اما لایهای پیچیده به گفتمان امنیتی پاکستان میافزایند. پاکستان میتواند از تریبون مجمع عمومی سازمان ملل استفاده کرده و بر این نکته تاکید کند که کمکهای خارجی به گروههای تندرو، روند تأمین امنیت ملی و ثبات منطقه را مختل میسازد. این امر باید یکی از محورهای کلیدی در سیاست خارجی پاکستان باشد
جمعبندی
پاکستان در جریان نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۵، در یک دوراهی حساس قرار دارد. شناسایی بی ال ای توسط آمریکا یک دستاورد دیپلماتیک جدید است؛ اما این فرصت باید در سایه تهدیدهای پیچیدهتر گروههایی چون تی تی پی بهدرستی مدیریت گردد. موفقیت پاکستان در این مسیر، مستلزم سیاست ملی هماهنگ، موضعگیری واحد در برابر اختلافات سیاسی داخلی، و همکاریهای بینالمللی همهجانبه برای مبارزه با هرگونه تروریزم فرامرزی – چه داخلی و چه خارجی میباشد
اخبار مرتبط : پاکستان با نفوذ بیش از ۸۰۰۰ هراسافگن از افغانستان روبهرو است