واشنگتن/دهلی – بر بنیاد آمار دفتر نماینده تجاری ایالات متحده، میزان تجارت دوجانبه میان ایالات متحده و هند در سال ۲۰۲۴ به ۱۲۹ میلیارد دالر رسید؛ اما افزایش بی‌سابقه تعرفه‌ها در سال‌های اخیر اکنون تهدیدی جدی برای یکی از سریع‌ترین روابط اقتصادی در حال رشد در حوزه هند و اقیانوس آرام به شمار می‌رود.
اداره ترامپ تعرفه‌های جمعی تا ۵۰ درصد را بر صادرات هند وضع کرده است؛ این شامل ۲۵ درصد تعرفه «متقابل» و ۲۵ درصد جریمه به دلیل ادامه خرید نفت روسیه از سوی دهلی جدید می‌شود. این اقدامات از شدیدترین تدابیر تجاری آمریکا علیه یک شریک تجاری در سال‌های اخیر است و در حالی تنش‌ها را شدت می‌بخشد که دو کشور تمایل خود را برای از سرگیری مذاکرات ابراز کرده بودند
افزایش تنش‌های تجاری
بر اساس داده‌های اداره آمار ایالات متحده، هند مسئول ۴۵.۸ میلیارد دالر کسر تراز تجاری آمریکا است و پس از چین، مکسیکو و آلمان، یکی از بزرگ‌ترین شکاف‌های تجاری واشنگتن به شمار می‌آید. تعرفه‌های جدید که طیف گسترده‌ای از کالاهای تولیدی، دارویی و نساجی را در بر می‌گیرد، زنجیره‌های تأمین را مختل کرده و هزینه‌ها را برای شرکت‌های آمریکایی وابسته به واردات از هند افزایش داده است
دهلی جدید در واکنش، مذاکرات تجاری با اتحادیه اروپا را سرعت بخشیده و قصد دارد تا پایان سال ۲۰۲۵ بخش عمده‌ای از یک توافق‌نامه تجارت آزاد را نهایی کند. مقامات هندی این گفتگوها را ابزاری برای کاهش وابستگی به بازار آمریکا توصیف کرده‌اند
با وجود ادعاهای مکرر دو طرف دربارهٔ شراکت راهبردی، تحلیلگران می‌گویند که این اختلافات تعرفه‌ای، شکنندگی روابط اقتصادی میان دو کشور را برجسته می‌سازد، به‌ویژه با وجود اختلافات حل‌نشده در زمینه دسترسی به بازار، سیاست انرژی و یارانه‌ها
پیامدهای سیاسی در داخل هند
شوک تعرفه‌ها پیامدهای سیاسی داخلی نیز در پی داشته است. نخست‌وزیر نریندرا مودی در گردهمایی‌های مردمی این اختلاف را مسئلهٔ حاکمیت ملی خوانده و از مردم خواسته است تا کالاهای «ساخت هند» را در اولویت قرار دهند
این رویکرد در جهت تقویت اقتصاد ملی در حالی شدت گرفته که مودی با انتقادات روزافزون در خصوص مدیریت روابط با پاکستان، ادعاهای مداخله خارجی در بحران منی‌پور، و نگرانی‌های مداوم دربارهٔ وضعیت حقوق بشر در کشمیر و اقلیت‌ها روبه‌رو است. مجموعهٔ این فشارها، فضای مانور سیاسی او را در عرصه بین‌المللی تنگ‌تر ساخته است
ابهام حقوقی در آمریکا
سیاست تعرفه‌ای دولت آمریکا با چالش حقوقی نیز روبه‌رو است. دیوان عالی ایالات متحده روند بررسی این موضوع را تسریع بخشیده تا روشن سازد که آیا رئیس‌جمهور ترامپ در استناد به «قانون اختیارات اقتصادی اضطراری بین‌المللی» مصوب ۱۹۷۷ برای وضع تعرفه‌ها از صلاحیت قانونی خود فراتر رفته است یا خیر
مقامات وزارت خزانه‌داری آمریکا برآورد کرده‌اند که در صورت لغو این تعرفه‌ها توسط محکمه، ممکن است واشنگتن مجبور شود تا نیمی از درآمدهای جمع‌آوری‌شده از این تعرفه‌ها را بازپرداخت کند. حکم نهایی که انتظار می‌رود در ماه نوامبر صادر شود، نه‌تنها روابط تجاری آمریکا و هند، بلکه سیاست کلی واشنگتن در قبال چین، اتحادیه اروپا و کوریای جنوبی را نیز متأثر خواهد ساخت
تجدید آرایش راهبردی
در حالی‌که واشنگتن بر دهلی جدید فشار می‌آورد تا روابط انرژی‌اش را با مسکو کاهش دهد، هند مناسبات خود را با روسیه و چین تعمیق بخشیده است. سفر اخیر مودی به بیجینگ برای شرکت در اجلاس میزبانی‌شده توسط شی جین‌پینگ، و دیدار وی با ولادیمیر پوتین، نشانه‌ای از تلاش هند برای حفظ استقلال راهبردی در برابر فشارهای آمریکا تلقی می‌شود
این تحرکات همکاری در چهارچوب‌هایی چون «کواد» را نیز پیچیده ساخته، جایی‌که اولویت‌های واشنگتن و دهلی در برابر چین به‌طور فزاینده‌ای از هم فاصله می‌گیرند
یکی از شدیدترین افت‌ها از سال ۱۹۹۸ تاکنون
ترکیب منازعات تعرفه‌ای، اتهامات مداخله خارجی، ناآرامی‌های داخلی و تغییر در ائتلاف‌های راهبردی، آن‌گونه که ناظران می‌گویند، موجب وخیم‌ترین افت در روابط هند و آمریکا از زمان بحران هسته‌ای سال ۱۹۹۸ به این‌سو شده است. تأثیر این بحران فراتر از بخش تجارت است. تلاش‌های واشنگتن برای نزدیک ساختن هند به استراتژی خود در منطقه هند و اقیانوس آرام، اکنون با موانع جدی مواجه است، زیرا دهلی جدید روابط با مسکو را تقویت کرده و کانال‌های گفتگو با بیجینگ را بازگشایی کرده است
در داخل هند، ناآرامی‌های سیاسی و تشدید ناسیونالیسم اقتصادی، توانایی این کشور را برای ارائه تصویر یک شریک باثبات در بلندمدت تضعیف کرده است. از سوی دیگر، برای ایالات متحده، این بحران نشان می‌دهد که روایت «دو دموکراسی بزرگ جهان به‌عنوان متحدان طبیعی» تا چه اندازه شکننده است
با وجود آن‌که هر دو دولت آمادگی خود را برای از سرگیری مذاکرات در ماه سپتامبر اعلام کرده‌اند، اما بی‌اعتمادی ایجادشده در ماه‌های اخیر به این آسانی از بین نخواهد رفت. در صورت عدم اتخاذ تصمیمی قاطع، ناآرامی‌های کنونی ممکن است به شکاف‌های ساختاری تبدیل شده و ژئوپولیتیک منطقه را برای سال‌ها تحت تأثیر قرار دهد
