اسلام‌آباد – تعدیل تازه در مجلس نمایندگان آمریکا، بار دیگر پاکستان را در کانون توجه واشنگتن قرار داده است؛ منتقدان، این تحول را به گسترش شبکه لابی‌گری حزب تحریک انصاف (پی تی آی ) در غرب نسبت می‌دهند
در تاریخ ۲۸ آگست ۲۰۲۵، جیم مک‌گاورن، عضو ارشد حزب دموکرات و هم‌رئیس کمیسیون حقوق بشر تام لانتوس، پیشنهاد کرد که مشارکت پاکستان در برنامه آموزش نظامی بین‌المللی ایالات متحده موسوم به IMET تا زمانی که اسلام‌آباد به “اصول ابتدایی حقوق بشر و دموکراسی” احترام نگذارد، به حالت تعلیق درآید
این اقدام توسط ائتلاف برای تغییر سیاست آمریکا در قبال پاکستان در شبکه‌های اجتماعی برجسته شد. در یکی از پست‌های شبکه اجتماعی X (توییتر سابق) آمده است
سیاست فشار و الگوی فزاینده اقدامات ضد پاکستانی در کنگره آمریکا
تعدیل تازه ارائه‌شده در مجلس نمایندگان آمریکا، بخشی از زنجیره‌ای است که شامل بیش از ۳۰ اقدام ضد پاکستانی از سال ۲۰۲۲ به این‌سو می‌باشد؛ زمانی که عمران خان از طریق رأی عدم اعتماد پارلمان از قدرت برکنار شد. این اقدامات شامل قطعنامه‌ها، پیشنهادهای کاهش بودجه و محدودیت‌های هدفمند بوده و در اسلام‌آباد به عنوان کارزارهای سیاسی با انگیزه حزبی، مرتبط با تلاش‌های لابی‌گری حزب تحریک انصاف (پی تی آی )، درک شده‌اند
تحلیل‌گران می‌گویند که یک الگوی روشن قابل مشاهده است
لابی‌گرهای نزدیک به پی تی آی اغلب با نمایندگان تندرو در کنگره همکاری می‌کنند – چهره‌هایی که سابقه همدردی با مسلمانان یا موضوعات پاکستانی ندارند
برای نمونه، در سال ۲۰۲۴، اندی اوگلز، یکی از نمایندگان تندرو جمهوری‌خواه، تلاش کرد تا کمک‌های مالی آمریکا به پاکستان را از طریق بودجه عملیات خارجی وزارت خارجه قطع کند؛ این در حالی بود که وی مواضع شدیداً حامی اسرائیل دارد و منتقد سرسخت مسلمانان و چین شناخته می‌شود.
با این‌وجود، پی تی آی از ابتکار او حمایت کرد
در سوی دیگر، رشیده طلیب، نماینده فلسطینی‌تبار، که تحت فشار PAKPAC میشیگان قرار دارد، نیز گاه‌گاهی انتقاداتی نسبت به وضعیت حقوق بشر در پاکستان مطرح کرده است. با این حال، تکرار انتقادهای او در مجلس، به باور برخی، موضع او در سیاست خارجی را تضعیف کرده است.
استفاده گزینشی از گفتمان حقوق بشر
ناظران بر این باورند که موضوع حقوق بشر، به صورت انتخابی و سیاسی علیه رهبری ملکی و نظامی پاکستان استفاده می‌شود. این ابتکارات، کمتر به بحران‌های انسانی یا مسایل مسلمانان در دیگر نقاط می‌پردازند و تمرکز اصلی آن‌ها تنها بر سیاست داخلی پاکستان است
در مقابل، حامیان پاکستان در کنگره تلاش کرده‌اند با این اقدامات مخالفت کنند. برای مثال، تعدیل پیشنهادی اوگلز در سال ۲۰۲۴، با شکست مواجه شد، که نشانه‌ای از پایداری برخی متحدان پاکستان در نظام سیاسی آمریکا است
تلاش برای ترمیم روابط با آمریکا؛ سفر جنرال عاصم منیر
این تحولات در حالی صورت می‌گیرد که جنرال عاصم منیر، لوی درستیز اردوی پاکستان، اخیراً سفر مهمی به ایالات متحده داشت. در جریان این سفر، وی با مقامات ارشد نظامی و حتی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، دیدار کرد.
در اسلام‌آباد، این سفر به عنوان بخشی از تلاش‌ها برای حفظ و تقویت روابط دوجانبه تلقی شد، به‌ویژه در زمینه همکاری‌های دفاعی از جمله برنامه‌هایی مانند IMET، علی‌رغم تنش‌های سیاسی
انتقاد از استراتژی لابی‌گری تحریک انصاف
منتقدان سیاست‌های تحریک انصاف می‌گویند که لابی‌گری این حزب، بیشتر بر حفظ چهره یک شخصیت سیاسی متمرکز است تا تأمین منافع درازمدت کشور.
به باور آنان، تعامل با قانون‌گذارانی که سابقه دشمنی با دنیای اسلام دارند، خطر تخریب جایگاه دیپلماتیک پاکستان را افزایش می‌دهد و صرفاً به ایجاد هیاهوی رسانه‌ای و منازعه کمک می‌کند
کشاندن پاکستان به سیاست داخلی آمریکا
نگرانی اسلام‌آباد تنها از تعدیلات خاصی مانند پیشنهاد مک‌گاورن نیست، بلکه رویه خطرناک کشیده شدن نام پاکستان به رقابت‌های داخلی آمریکا، مسأله‌ای جدی تلقی می‌شود
در حالی‌که پی تی آی این تلاش‌ها را بخشی از مبارزه برای حاکمیت ملی معرفی می‌کند، منتقدان می‌گویند که دعوت به اقدامات تنبیهی از سوی دولت‌های خارجی علیه کشور خود، متضاد با مفهوم واقعی استقلال است
یکی از تحلیل‌گران مقیم اسلام‌آباد گفته است:این کارزارها نه به توسعه پاکستان کمک می‌کنند و نه به ثبات سیاسی. بلکه فقط باعث افزایش شکاف داخلی و تنش در روابط خارجی کشور می‌شوند
خواه تعدیل مک‌گاورن تصویب شود یا نه، این روند نشان می‌دهد که گره خوردن سیاست داخلی پاکستان با بازی‌های قانون‌گذاری آمریکا، می‌تواند روابط دوجانبه را برای سال‌ها به چالش بکشاند
