سازمان ملل متحد بهگونهی رسمی قحطی در نوار غزه را اعلام کرد، که این اقدام، نخستین اعلام رسمی قحطی در منطقهٔ خاورمیانه بهشمار میرود. طبق ارزیابی سیستم مرحلهبندی امنیت غذایی حداقل نیم میلیون نفر در غزه دچار گرسنگی فاجعهبار هستند و اگر وضعیت به همین منوال ادامه یابد، این رقم در هفتههای آینده به بیش از ۶۴۰ هزار نفر خواهد رسید
زمینه بحران و پیامدهای جهانی
این قحطی، نتیجهی مستقیم جنگ غزه است که پس از حملات ۷ اکتوبر ۲۰۲۳ آغاز شد. ماهها بمباردمان، محاصره و آوارگی، باعث فروپاشی سیستمهای بهداشتی، کمبود شدید آب، و نابودی کامل زیرساختها شده است
تا آغاز سال ۲۰۲۵، تقریباً تمام ساختارهای اساسی زندهگی در غزه فروپاشیده بود، که امروز بستر این فاجعه را فراهم ساخته است
اگرچه اسرائیل از افزایش ورود کمکها از ماه می سخن میگوید، اما مسیرهای بشردوستانه همچنان ناامن باقی مانده و کاروانهای امدادی بارها با تأخیر یا ممانعت مواجه شدهاند. منتقدان تأکید میکنند که بدون آتشبس و سازوکارهای بیطرف برای توزیع کمکها، امداد نمیتواند به افراد آسیبپذیر برسد
واکنشهای متضاد و فوریت انسانی
اسرائیل یافتههای سازمان ملل را رد کرده و نخستوزیر آن، بنیامین نتانیاهو، اعلام قحطی را «نادرست» خوانده است. بهگفتهی مقامات اسرائیلی، تاکنون بیش از ۱۰۰ هزار موتر کمکی به غزه فرستاده شده و قیمت غذا در برخی بازارها کاهش یافته است
با این حال، گروههای بشردوستانه میگویند که کمکها ناکافی، نامتوازن و غالباً دستنیافتنی هستند، و برخی غیرنظامیان در جریان تلاش برای دریافت کمک، کشته شدهاند
واکنشهای بینالمللی نیز به شدت دوپاره شدهاند
در کشورهایی چون استرالیا تظاهرات گستردهای برگزار شده و معترضان، اسرائیل را به نسلکشی متهم کردهاند
در ایالات متحده آمریکا، سیاستمدارانی از طیفهای مختلف، از برنی سندرز تا مارجوری تیلور گرین، خواهان تعلیق کمکهای نظامی به اسرائیل شدهاند.
گروههای حقوق بشری و شماری از کشورها هشدار دادهاند که این قحطی میتواند مصادیق جنایت جنگی در حقوق بینالملل تلقی شود
در میان بحران، ابتکارات محلی چون آشپزخانه خیریه غزه (Gaza Soup Kitchen) روزانه به هزاران نفر غذا میدهند، هرچند منابعشان در حال کاهش است و این فعالیتها در خطر جدی قرار دارند. این تلاشهای مردمی نمادی از مقاومت و همبستگی اجتماعی است، اما بههیچوجه جایگزین کمکهای گسترده بینالمللی شده نمیتوانند
آزمونی برای مسئولیتپذیری جهانی
اعلام قحطی از سوی سازمان ملل، رویدادی تاریخی و هشداردهنده است نشانهی آنکه بحران غزه دیگر در حال وقوع نیست، بلکه هماکنون در حال وقوع است
این فاجعه برای جامعه جهانی آزمونی اخلاقی و سیاسی به شمار میرود. بدون اقدام فوری، هماهنگ و گسترده بینالمللی، هزاران نفر دیگربهویژه کودکان در هفتههای پیشرو به دلیل گرسنگی و بیماریهای قابلپیشگیری جان خواهند باخت