اسلامآباد | ۲۰ جولای ۲۰۲۵ – دولت پاکستان در یک اقدام مهم برای رسیدگی به بحران دیرینهٔ پناهجویان افغان، چهار تصمیم کلیدی را اعلام کرد که هدف آن تسهیل روند بازگشت تدریجی، داوطلبانه و با کرامت این افراد میباشد. این تصمیمها نشاندهندهٔ تعهد پاکستان به حل این مسئله بهگونهای انسانی، محترمانه و مطابق با معیارهای بینالمللی بازگشت پناهجویان است
چهار تصمیم عمده برای بازگشت پناهجویان
در روز دوشنبه، مقامهای بلندپایه در اسلامآباد برای بررسی آیندهٔ پناهجویان افغان مقیم پاکستان نشستی برگزار کردند. در نتیجه، دولت چهار تصمیم اساسی اتخاذ کرد
یک. بازگشت با کرامت و بدون اجبار: دولت تأکید کرد که همهٔ پناهجویان افغان با احترام کامل و بدون استفاده از زور به گونهٔ داوطلبانه به کشورشان بازگردانده خواهند شد
دو. تشکیل کمیتهٔ ویژه: یک کمیتهٔ تخصصی برای نظارت بر روند بازگشت ایجاد شده که اطمینان حاصل کند پناهجویان بتوانند وسایل شخصی، لوازم خانه و داراییهای اساسی خود را بدون مانع با خود ببرند
سه. اجازهٔ فروش قانونی داراییها: پناهجویان افغان میتوانند اموال خود در پاکستان را به طور قانونی به فروش برسانند تا بتوانند قبل از بازگشت، منابع مالی لازم را فراهم کرده و روند ادغام مجدد در جامعهٔ افغانستان را آسانتر سازند
چهار. دعوت رسمی از رهبری افغانستان: دولت پاکستان از وزیر خارجه و معاون نخستوزیر افغانستان برای سفر رسمی به اسلامآباد دعوت کرده است. هدف از این دیدار، تقویت هماهنگی دوجانبه و تضمین بازگشت موفق و صلحآمیز پناهجویان است
کرامت و رفاه پناهجویان در اولویت
دولت با تأکید دوباره بر احترام به حقوق پناهجویان افغان، خاطرنشان کرد که این روند بازگشت به هیچوجه شبیه اخراج اجباری نخواهد بود، بلکه بهصورت مرحلهوار و داوطلبانه انجام میشود. این رویکرد با اصول بشردوستانه و تاریخچهٔ مهماننوازی چهار دههای پاکستان در قبال پناهجویان افغان همخوانی دار
وزارت امور ایالات و مناطق مرزی با همکاری نهادهای بشردوستانه داخلی و بینالمللی، روند بازگشت را زیر نظر خواهد گرفت. این نهادها در حل مشکلات اسناد، بررسی اموال و حفاظت از حقوق پناهجویان در تمام مراحل کمک خواهند کرد
همچنین به دولتهای محلی در ایالات خیبرپختونخوا، بلوچستان و سایر مناطق میزبان دستور داده شده تا در زمان مناسب خدمات لازم را ارائه کنند. پولیس و مدیریت ولسوالیها موظفاند از هرگونه آزار و اذیت یا برخورد ناعادلانه با پناهجویان خودداری کنند
تقویت همکاری دوجانبه با افغانستان
در جهت شفافیت و حسن نیت میان دو کشور همسایه، پاکستان بر اهمیت گفتوگوی مستقیم با مقامهای افغان تأکید کرده است. سفر برنامهریزیشدهٔ رهبری افغانستان به اسلامآباد میتواند زمینهساز تفاهم مشترک، بهبود مدیریت مرزی، هماهنگی امنیتی و حمایت از خانوادههای بازگشتی در خاک افغانستان شود
این رایزنیها احتمالاً شامل برنامههای درازمدت برای ادغام مجدد پناهجویان، بازسازی خدمات اساسی مانند مسکن، خدمات صحی و آموزش نیز خواهد بود
همکاری بینالمللی؛ عنصر کلیدی موفقیت
دولت پاکستان همچنین بار دیگر آمادگی خود را برای همکاری با نهادهای بینالمللی اعلام کرد. از سازمانهای کمککننده، دفتر کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان و سایر نهادها خواسته شده تا به گونهٔ فعال در روند بازگشت دخیل شوند تا این روند بهشکل پایدار و موفق پیش برود
نتیجهگیری
پاکستان با اتخاذ این چهار تصمیم مهم و انسانی، نقشهراهی روشن برای بازگشت با کرامت پناهجویان افغان ترسیم کرده است. با تشکیل کمیتهٔ تخصصی، تضمین حمل اموال، آزادی فروش داراییها و گامهای دیپلماتیک، امید میرود روند بازگشت بهشکلی آرام، امن و انسانی پیش برود. همکاری میان اسلامآباد، کابل و جامعهٔ جهانی در این زمینه حیاتی خواهد بود تا پناهجویان بتوانند با امید و امنیت به وطن خود بازگردند
مطالب مرتبط : اخراج گسترده مهاجران افغان از سوی ایران؛ نگرانی سازمان ملل متحد