آستانه، قزاقستان | ۱۶ جولای ۲۰۲۵ – در نشست سالانهٔ سازمان همکاری شانگهای در سال ۲۰۲۵، اسحاق دار، معاون نخستوزیر و وزیر خارجهٔ پاکستان، پیام قاطعانهای را در مورد نیاز فوری به رسیدگی به چالشهای ناشی از حکومت طالبان و تهدیدات امنیتی منطقه مطرح کرد. او در حضور رهبران منطقهای و نهادهای بینالمللی، بر لزوم رویکردی هماهنگ برای تأمین صلح، ثبات و امنیت در منطقه تأکید ورزید.
درخواست برای توجه به خلأهای حکومت طالبان و امنیت منطقه
اسحاق دار بهطور مستقیم از جامعه جهانی، بهویژه کشورهای همسایه و منطقهای، خواست تا فشار بر حکومت طالبان را افزایش دهند. او اظهار داشت که بدون یک نظام سیاسی همهشمول و نماینده، حکومت طالبان و امنیت منطقه همچنان شکننده و غیرقابل پیشبینی باقی خواهد ماند.
او تصریح کرد که حکومتی که تنها توسط طالبان تشکیل شده باشد، نمایندهٔ بافت قومی و سیاسی متنوع افغانستان نیست. همچنین، نبود شمولیت سیاسی باعث عمیقتر شدن شکافهای داخلی شده است
دار با قاطعیت بیان داشت
«یک حاکمیت تکحزبی هرگز نمیتواند آرزوهای درازمدت مردم افغانستان را تحقق بخشد.»
بیتوجهی طالبان به خواستههای جهانی؛ تهدیدی برای امنیت
دار از طالبان به دلیل نادیده گرفتن مداوم خواستههای اساسی جامعه جهانی انتقاد کرد، از جمله
ایجاد ساختار سیاسی همهشمول، پایان دادن به نقض حقوق بشر، و قطع روابط با گروههای تروریستی
او هشدار داد که تا زمانیکه این نگرانیها برطرف نشوند، هم حاکمیت طالبان و هم امنیت منطقه در معرض تهدید باقی میمانند
همچنان او تأکید کرد که امتناع طالبان از اصلاحات، نه تنها باعث تضعیف وحدت داخلی شده، بلکه خطرات فرامرزی نیز ایجاد کرده است
دار افزود
«ناکامی در برآوردن انتظارات جامعه جهانی، نه تنها افغانستان بلکه سراسر منطقه را در معرض بیثباتی قرار میدهد.»
او خاطرنشان ساخت که اقدامات رژیم کنونی، هم روح و هم متن توافقنامهٔ دوحه را نقض میکند
حکومت هبتالله؛ مانع صلح و دموکراسی
اسحاق دار رهبری هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان را شدیداً مورد انتقاد قرار داد. او گفت که شیوهٔ حکومتداری او غیردموکراتیک، انعطافناپذیر و کاملاً در تضاد با معیارهای جهانی است
او هشدار داد
«چنین رفتار خودکامه، امیدهای باقیمانده برای تحول دموکراتیک را از بین برده است.»
دار از قدرتهای جهانی، بهویژه ایالات متحده، چین و روسیه، خواست تا مبارزه با تروریزم را بر منافع سیاسی یا اقتصادی کوتاهمدت مقدم بدانند
او گفت
«حمایت از طالبان از طریق روابط دیپلماتیک یا تجارتی بدون پاسخگویی، نه تنها تروریزم را ریشهکن نمیکند، بلکه ممکن است آن را تقویت نماید.»
بر همین اساس، دار هشدار داد که نادیده گرفتن اصلاح در حکومت طالبان و تهدیدات امنیتی منطقه میتواند به بازخیز افراطگرایی در سراسر آسیای مرکزی و جنوبی منجر شود. او این وضعیت را یک مسئولیت مشترک منطقهای خواند که نمیتوان از آن چشمپوشی کرد.
نیاز به استراتژی هماهنگ منطقهای
دار پیشنهاد کرد که ساختار منطقهای ضد تروریزم سازمان همکاری شانگهای رهبری توسعهٔ یک راهبرد مشترک مبارزه با تروریزم را بر عهده گیرد. او تأکید کرد که رویکردهای یکجانبه در برابر وسعت چالشها ناکارآمد خواهند بود
او گفت
«تنها از راه همکاری، تبادل اطلاعات و سازوکارهای مشترک میتوان منطقه را از تهدید افراطگرایی مصئون نگه داشت.»
علاوه بر آن، دار از اعضای سازمان خواست تا بهجای تعهدات نمادین، دست به اقدامات عملی بزنند تا پیامدهای منفی ناشی از حکومت ناکارآمد طالبان را مهار کنند. او هشدار داد که بیعملی ممکن است تأثیرات جدی بر امنیت و توسعهٔ اقتصادی منطقه داشته باشد
نتیجهگیری: فراخوان برای اولویتبخشی به صلح منطقهای
در جمعبندی، معاون نخستوزیر پاکستان با صراحت خواستار بازنگری رویکرد جهانی نسبت به حکومت طالبان و امنیت منطقه شد. سخنان او در نشست سازمان همکاری شانگهای، یکی از صریحترین و جسورانهترین مواضع یک قدرت منطقهای در اینباره بود
با تأکید بر همکاری چندجانبه و هشدار درباره سرپیچی طالبان از هنجارهای جهانی، اسحاق دار نیاز فوری به ایجاد آیندهای باثبات و فراگیر را برجسته ساخت. اکنون، نگاه جهانی به قدرتهای منطقهای دوخته شده تا این هشدارها را به اقدامهای راهبردی تبدیل کنند
مطلب مرتبط : پیشرفت دیپلوماتیک درشانگهای با همکاری های منطقه ای