اسلام‌آباد | ۷ جولای ۲۰۲۵ (MLN)
در اقدامی جسورانه و بی‌سابقه که بازتاب‌دهندهٔ انضباط مالی و دوراندیشی راهبردی است، دولت پاکستان موفق شد پیش از موعد تعیین‌شده در سال ۲۰۲۹، قرضه‌ای به مبلغ ۵۰۰ میلیارد روپیه را به بانک مرکزی پاکستان (سی بی پی) بازپرداخت کند. این بازپرداخت زودهنگام که توسط مشاور وزیر مالیه، خرم شهزاد، از طریق شبکهٔ اجتماعی اکس اعلام شد، موفقیت استراتیژی مدیریت قرضهٔ پاکستان را برجسته می‌سازد؛ راهبردی که به‌گونهٔ چشم‌گیری چشم‌انداز اقتصادی کشور را در حال تغییر دادن است
پرداخت پیش از وقت در جریان بازسازی اقتصادی
مدیریت مالی دولت پاکستان، از طریق دفتر مدیریت قرضه (دی ام او)، روند بازپرداخت این قرضه را در سال ۲۰۲۵ تنظیم کرد که به‌عنوان نقطهٔ عطفی در استراتیژی مدیریت قرضهٔ ملی محسوب می‌شود. با این بازپرداخت زودتر از موعد، دولت توانست وابستگی خود را به قرضه‌های تکراری کاهش داده، مسئولیت‌های مالی آینده را پایین بیاورد و زمینهٔ بیشتری برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های انکشافی فراهم کند
خرم شهزاد اظهار داشت که این اقدام، همراه با بازخرید یک تریلیون روپیه‌ای قرضه‌های بازاری در دسمبر ۲۰۲۴، موجب شده است که در سال مالی جاری در مجموع ۱.۵ تریلیون روپیه از قرضه‌های عمومی به‌گونهٔ پیش از وقت بازپرداخت گردد—که این را می‌توان یکی از دستاوردهای تاریخی در بخش مدیریت قرضهٔ پاکستان دانست
بهبود شاخص‌ها و کاهش نسبت قرضه
این تلاش‌ها نتایج مثبتی نیز به‌همراه داشته‌اند؛ نسبت قرضه به تولید ناخالص داخلی (جی دی پی) از ۷۵٪ در سال مالی ۲۰۲۳ به حدود ۶۹٪ در سال ۲۰۲۵ کاهش یافته است. همچنان مدت‌زمان میانگین سررسید قرضه‌ها (اح تی ام) از ۲.۷۰ سال به ۳.۷۵ سال افزایش یافته که نشان‌دهندهٔ کاهش خطرات بازتأمین مالی است
صرفه‌جویی در سود و بازتأمین راهبردی
دولت همچنان از طریق قرضه‌گیری منظم، بازتأمین هوشمند و بازپرداخت‌های به‌موقع، از کاهش نرخ‌های سود بهره گرفته و تنها در سال مالی ۲۰۲۵ توانسته ۸۳۰ میلیارد روپیه در سود پرداختی صرفه‌جویی کند. به گفتهٔ مقامات، این صرفه‌جویی‌ها به پروژه‌های انکشافی در بخش‌های زیربنا، صحت و معارف اختصاص خواهد یافت—که از ارکان اصلی رشد پایدار محسوب می‌شوند
همچنان، این موفقیت بازتاب‌دهندهٔ تعهد بلندمدت دولت به ساختاردهی یک چارچوب اقتصادی پایدار و معتبر است. با تغییر ساختار قرضه‌ها از کوتاه‌مدت به بلندمدت، ریسک تمرکز کاهش یافته و پیش‌بینی‌پذیری مالی بهبود یافته است
اثرات بر مصرف‌کننده و بحث‌های پارلمانی
با آن‌که این دستاوردها برجسته‌اند، اما هزینه‌هایی نیز در پی داشته‌اند. برای حل مشکل قرضهٔ دورانی در سکتور انرژی، دولت ناچار شد ۱،۲۷۰ میلیارد روپیه از بانک‌های تجارتی قرضه بگیرد. این اقدام منجر به افزایش تعرفه‌های برق شده و مصرف‌کنندگان اکنون با “سرویس فیس قرضه” در بل‌های برق مواجه خواهند شد
در نشست اخیر کمیته مالی سنا به ریاست سلیم مندوی‌والا، این موضوع مورد بحث قرار گرفت. مقامات وزارت مالیه پذیرفتند که این تصمیم‌ها فشار مالی بر مردم وارد می‌کند، اما برای ثبات بلندمدت اقتصادی ضروری‌اند
دیدگاه آینده‌نگرانه اقتصادی
در حالی‌که پاکستان با فضای دشوار اقتصادی جهانی روبرو است، این بازپرداخت‌های زودهنگام نشان‌دهندهٔ تعهد دولت به پایداری مالی در درازمدت است. این تصمیم‌های مالی—گرچه سخت‌گیرانه—پایه‌گذار ساختار کلان اقتصادی قوی‌تری هستند و وابستگی کشور به قرضه‌های خارجی را کاهش می‌دهند
خرم شهزاد تصریح کرد که موضوع فقط کاهش ارقام قرضه نیست، بلکه ایجاد یک فرهنگ انضباط مالی است. او گفت
«این یک مدیریت اقتصادی قاطع، آینده‌نگر و مبتنی بر اصول است که هدف آن ساختن پاکستان پایدار، مقاوم و قابل اعتماد از نظر مالی است.»
نتیجه‌گیری
استراتیژی مدیریت قرضه پاکستان اکنون به‌عنوان الگویی از احتیاط مالی در منطقه مطرح می‌شود. با ترکیب بازپرداخت‌های پیش‌ازموعد، بازخریدهای بازاری و کاهش هزینه‌های بهره، دولت پاکستان در مسیر ثبات بیشتر اقتصادی گام برمی‌دارد. اگر این سیاست‌ها با ثبات و شفافیت ادامه یابند، پاکستان می‌تواند به‌عنوان نمونه‌ای از حکمرانی مالی مسئولانه در جهان در حال توسعه شناخته شود
