چند روز پیش در شهر مرکزی خیبر پختونخوا، پیشاور، از سوی «مؤسسه مطالعات منطقوی» (IRS)، یک سیمینار زیر عنوان “ابعاد نوین روابط افغانستان و پاکستان” برگزار شد. در این سیمینار شماری از رهبران سیاسی، دیپلماتیک و تجاری سخنرانی کردند.
مهمان ویژه این نشست، سراج‌الحق، امیر پیشین حزب جماعت اسلامی پاکستان، سناتور سابق و وزیر ایالتی ارشد، خطاب به اشتراک‌کنندگان گفت که مردم افغانستان در سال ۱۹۱۹ استعمار بریتانیا، در سال ۱۹۷۹ استعمار شوروی، و در سال ۲۰۰۱ نیروهای ناتو به رهبری امپریالیسم امریکا را شکست دادند و ثابت کردند که این منطقه هرگز برده کسی باقی نمی‌ماند.
او افزود که فاصلهٔ بی‌اعتمادی میان افغانستان و پاکستان باید پایان یابد و دو کشور باید در عرصه‌های انکشاف، تجارت، آموزش و صحّت به عنوان شرکای واقعی با هم کار کنند. وی تأکید کرد که این همکاری‌ها به نفع هر دو کشور خواهد بود
سراج‌الحق پیشنهاد داد که خط آهن میان پیشاور و تورخم دوباره فعال شده و تا داخل افغانستان امتداد یابد. همچنان باید برای افغان‌ها کارت‌های شناسایی ویژه صادر گردد و برای شهروندان هر دو کشور، در صورت داشتن اسناد معتبر، رفت‌وآمد آزادانه مجاز باشد
او تصریح کرد که پاکستان و افغانستان دو کشور مستقل همسایه‌اند که با پیوندهای تاریخی در دین، فرهنگ، زبان و جغرافیا به هم مرتبط‌اند. نزدیکی و دوستی میان این دو ملت نه تنها برای خودشان مفید است، بلکه برای کل منطقه راه‌های نوین پیشرفت را باز خواهد کرد و باعث توسعهٔ بیشتر منطقه خواهد شد
او افزود که این یک حقیقت انکارناپذیر است که پاکستان در هر مرحله دشوار با مردم افغانستان همکاری کرده است. وی گفت که ثبات و امنیت در افغانستان، در کنار منافع افغان‌ها، برای پاکستان نیز مفید است. او تأکید کرد که مرز میان پاکستان و افغانستان یک حقیقت پذیرفته‌شده است و هیچ‌گونه تلاش یا دسیسه برای مناقشه‌آمیز ساختن آن پذیرفتنی نیست. موضوع «پشتونستان» یک مسئلهٔ مُرده است و تلاش‌ها برای احیای آن ناکام خواهد شد
سراج‌الحق گفت که افغان‌ها امپریالیسم امریکایی، پاکستان نقشه‌های «اکھنـد بهارت» و ایران طرح‌های «اسرائیل بزرگ» را شکست دادند و حق رهبری واقعی جهان اسلام را ادا کردند. او اظهار داشت که افغانستان، پاکستان، ایران و ترکیه در همکاری با یکدیگر نه تنها می‌توانند رهبری جهان اسلام را به دست گیرند، بلکه می‌توانند سرنوشت این منطقه را نیز تغییر دهند
قونسل جنرال افغانستان، حافظ محب‌الله، در سخنرانی خود در این سمینار گفت که اولین پیوند میان افغانستان و پاکستان اسلام است و مردم افغانستان هنوز هم فداکاری‌های برادران پاکستانی خود را به خاطر دارند. او انتقاد کرد که امریکا در طول بیست سال اشغال، نه شفاخانه‌ای ساخت و نه در بخش آموزش و صحت پیشرفتی به‌وجود آورد
او افزود که برای بهبود روابط میان افغانستان و پاکستان، تنها دولت‌ها مسئول نیستند، بلکه رهبران سیاسی، علمای دین، تاجران، دانشمندان، خبرنگاران، ورزشکاران، شاعران، نویسندگان و هنرمندان هر دو کشور می‌توانند نقش مهمی در تقویت این روابط ایفا کنند
معاون اتاق مشترک تجارت پاکستان و افغانستان، ضیاءالحق سرحدی، در این نشست گفت که حجم تجارت میان پاکستان و افغانستان که پیش از این ۲.۵ میلیارد دالر بود، اکنون به دلیل بحران‌ها به ۸۰۰ میلیون دالر کاهش یافته است. او تأکید کرد که روند تجارت دوجانبه به‌تدریج در حال بهبود است. وی خواستار بهبود در تجارت ترانزیتی، سیاست ویزه و مدیریت مرزها شد تا مشکلات تاجران و رانندگان حل گردد
تحلیلگر و خبرنگار محمود جان بابر و رئیس مؤسسه مطالعات منطقوی (IRS)، داکتر محمد اقبال خلیل، تأکید کردند که حکومت‌های افغانستان و پاکستان باید نه تنها در سطح دیپلماتیک، بلکه در سطح مردمی نیز برای گسترش روابط تلاش کنند. آن‌ها افزودند که در بخش‌های آموزش، صحت و فرهنگ باید یک استراتژی مشترک اتخاذ شود تا صلح پایدار و توسعه در منطقه تضمین گردد
