تهران، (MNA/استانبول) | ۲۵ جون — در اقدامی جسورانه و راهبردی، پارلمان ایران لایحهای را تصویب کرد که همکاری این کشور با آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) را به حالت تعلیق درمیآورد، اقدامی که تنشهای ژئوپولیتیکی را در سراسر منطقه افزایش داده است.
اقدام سریع ایران در برابر تجاوز
در واکنش فوری به حملات هوایی اخیر ایالات متحده و اسرائیل بر تأسیسات هستهای ایران، نمایندگان مجلس این کشور روز دوشنبه در نشست کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، لایحهای را تصویب کردند که خواستار تعلیق فوری تمام همکاریها با آژانس بینالمللی انرژی اتمی است؛ مگر اینکه تهران تضمینهای مشخصی در مورد بیطرفی این آژانس دریافت کند.
ابراهیم رضایی، سخنگوی این کمیسیون، تصویب این لایحه را تأیید کرده و تأکید نمود که ایران خواهان رفتار حرفهای از سوی آژانس است پیش از آنکه هرگونه همکاری از سر گرفته شود.
در همین حال، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، انتقادات شدیدی را مطرح کرد و اظهار داشت: «ایران هیچ برنامهای برای فعالیتهای غیرصلحآمیز ندارد، اما جهان بهوضوح دید که آژانس در تعهداتش ناکام بوده و به ابزاری سیاسی تبدیل شده است.»
لایحه جدید مانع نظارت و بازرسیها میشود
بر اساس این لایحه، ایران نصب دوربینهای نظارتی را متوقف خواهد کرد، از دسترسی بازرسان جلوگیری خواهد نمود، و گزارشهای مرتبط با برنامه هستهای را به آژانس ارائه نخواهد داد. دولت ایران تأکید کرده که برنامه هستهایاش کاملاً صلحآمیز است و آژانس را متهم کرده که نسبت به نقضهای خارجی چشمپوشی کرده است.
رضایی همچنین افزود که ایران تا زمانی که امنیت و حاکمیت تأسیسات هستهایاش تضمین نشود، همکاری را از سر نخواهد گرفت. به گفتهی مقامها، این تصمیم پاسخی مستقیم به نقض اعتماد و حقوق بینالملل از سوی دیگر کشورهاست.
تشدید بحران، حملات متقابل و آتشبس
بحران زمانی شدت گرفت که اسرائیل در ۱۳ جون چندین حمله هوایی را به اهداف نظامی و هستهای ایران انجام داد. اسرائیل مدعی شد که ایران به آستانه توانایی ساخت سلاح هستهای نزدیک شده است، ادعایی که تهران به شدت رد کرده است.
پس از آن، ایالات متحده نیز وارد درگیری شد و حملاتی هوایی را به تأسیسات هستهای ایران در نطنز، فردو و اصفهان انجام داد. در پاسخ، ایران با استفاده از پهپاد و موشک به حملات تلافیجویانه دست زد که موجب حدود دو هفته تنش و درگیری نظامی شدید شد.
سرانجام، روز دوشنبه، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، اعلام کرد که میان ایران و اسرائیل آتشبس برقرار شده و فعلاً درگیریها متوقف شدهاند.
با وجود آتشبس، سازمان انرژی اتمی ایران بر حق خود برای توسعه صلحآمیز برنامه هستهای تأکید کرد و حملات اخیر را نقض منشور سازمان ملل متحد و پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) دانست.
در حالی که تنش بر سر همکاری با آژانس ادامه دارد، ایران همچنان بر دفاع از حاکمیت خود پافشاری میکند و تأکید دارد که هرگونه تعامل آینده با آژانس وابسته به پاسخگویی و تضمینهای امنیتی بینالمللی خواهد بود.