استانبول – ۲۳ جون ۲۰۲۵: نشست سازمان همکاری اسلامی (OIC) به نقطه‌ای حساس رسید، هم‌زمان با برگزاری پنجاه و یکمین نشست شورای وزرای امور خارجه این سازمان در استانبول در تاریخ ۲۱ تا ۲۲ جون. این اجلاس به درخواست ایران جلسه اضطراری برگزار کرد. وزرا بر ضرورت اصلاح ساختار سازمان همکاری اسلامی و افزایش تأثیر جهانی آن تأکید کردند. آن‌ها توافق کردند که چندجانبه‌گرایی، ثبات منطقه‌ای و نظام بین‌المللی مبتنی بر قواعد را حفظ کنند.
مسئله فلسطین محور اصلی نشست بود. نمایندگان حمایت خود را از تشکیل دولت فلسطینی بر اساس مرزهای پیش از ۱۹۶۷ و قدس شرقی به عنوان پایتخت آن تکرار کردند. آن‌ها اقدامات اسرائیل در غزه و کرانه باختری را «نسل‌کشی و جابه‌جایی اجباری» دانستند. وزرا خواستار آتش‌بس دائمی، اجرای فوری قطعنامه ۲۷۳۵ شورای امنیت و گسترش کمک‌های انسانی شدند. همچنین از تأمین مالی آژانس امداد و کاریابی سازمان ملل (UNRWA) حمایت و بر برگزاری کنفرانس سطح بالا در سازمان ملل با ریاست مشترک عربستان سعودی و فرانسه تأکید کردند.
محکومیت‌های گسترده و مواضع متح
نشست حملات اسرائیل به ایران، سوریه و لبنان را محکوم کرد، خواستار پاسخگو کردن مقصران و کاهش سریع تنش شد. همچنین همبستگی خود را با پاکستان درباره حملات اخیر مرزی اعلام کرد. وزرا بر گفت‌وگوی دوجانبه با هند تأکید کرده و تعهد خود را به پیمان آب‌های سند تکرار کردند. آن‌ها همچنین حمایت خود را از حق تعیین سرنوشت در جامو و کشمیر اعلام و نقض حقوق بشر توسط هند را محکوم کردند.
بیانیه‌های دیگر شامل حمایت از حقوق ترک‌های قبرس شمالی در یونان، تشویق به حل و فصل مسالمت‌آمیز مناقشه بین آذربایجان و ارمنستان و حمایت از حقوق مسلمانان روهینگیا و آذربایجانی‌های اخراج شده بود. آن‌ها همچنین تلاش‌ها برای بی‌ثبات کردن بوسنی و هرزگوین را محکوم کردند.
وزرا اسلام‌هراسی و تبعیض مذهبی را محکوم کردند و از جامعه جهانی خواستند با سخنان نفرت‌انگیز مقابله و از سوءاستفاده از تدابیر ضدتروریسم جلوگیری کند. از لحاظ اقتصادی، نشست از برنامه‌های توسعه کمیته همکاری اقتصادی و تجارت سازمان همکاری اسلامی (COMCEC) استقبال و بهبودی سریع سوریه را تشویق کرد. پروژه‌های ترکیه و بانک توسعه اسلامی (IsDB) را تأیید و حمایت خود را از بازگشت سوریه به همکاری‌های منطقه‌ای اعلام کرد.
اردن به خاطر حفاظت از اماکن مقدس در قدس ستوده شد و شرکت‌کنندگان به سرپرستی قانونی موقوفات مسجد الاقصی اشاره کردند. اجلاس نقش میانجیگری OIC را تأیید و از اعضای غیر دائم شورای امنیت سازمان ملل—الجزایر، پاکستان و سومالی—تشکر کرد. همچنین نشست بعدی سران اسلامی در آذربایجان در سال ۲۰۲۶ اعلام شد.
حرکت‌های دیپلماتیک و حمایت سازمان ملل
در طول اجلاس، وزیر خارجه پاکستان و معاون نخست‌وزیر اسحاق دار با چند همتای خود دیدار کرد تا همکاری‌های سیاسی، تجاری و فرهنگی را تقویت کند. بنگلادش حمایت خود را تأیید و بر اتصال منطقه‌ای تأکید کرد.
به درخواست ایران و پاکستان، شورای امنیت سازمان ملل موافقت کرد جلسه اضطراری برگزار کند. چین و روسیه نیز از این نشست حمایت کردند. این اقدام می‌تواند بر واکنش جهانی به بحران‌های جاری تأثیرگذار باشد.
در پایان، نشست سازمان همکاری اسلامی پیام واحدی را منتقل کرد: مسائل جهانی اسلامی نیازمند پاسخ‌های فوری است. این اجلاس نه تنها چالش‌های منطقه‌ای مشترک را برجسته کرد، بلکه همگرایی دیپلماتیک و سیاستی میان اعضا را نیز تقویت نمود.
